Oto cena odbudowy Ukrainy. Wszystkie pieniądze Rosji to za mało

– Europa musi zacząć działać szybko. Musimy przejść od zamrażania aktywów do ich przejmowania. (…) Musimy tutaj działać wspólnie z naszymi europejskimi sojusznikami – powiedział wczoraj David Lammy, szef brytyjskiego MSZ, cytowany przez agencję Reutera. Brytyjczycy podkreślają, że to Rosja musi zapłacić za odbudowę Ukrainy utratą wszystkich aktywów trzymanych w zachodnich bankach i instytucjach.

Najnowsze ocena strat Ukrainy to 524 mld dol.

Apel współgra ze zaktualizowaną wspólną oceną tzw. bieżących szkód i potrzeb Ukrainy (Rapid Damage and Needs Assessment – RDNA4), opublikowaną przez rząd Ukrainy, Bank Światowy, Komisję Europejską i Organizację Narodów Zjednoczonych. Według oceny na dzień 31 grudnia 2024 r. całkowity koszt odbudowy Ukrainy ze zniszczeń wojennych wyniesie 524 mld dolarów (506 mld euro) w ciągu następnej dekady. Stanowi to około 2,8-krotności szacowanego nominalnego PKB Ukrainy na 2024 r.

O tym, jak mają się te wyliczenia do rzeczywistych wydatków na odbudowę zniszczeń, świadczą kolejne liczby. W 2025 r. rząd Ukrainy, przy wsparciu darczyńców, wyda 7,37 mld dolarów (7,12 mld euro) na wsparcie najważniejszych obszarów życia kraju, takich jak mieszkalnictwo, edukacja, służba zdrowia, ochrona socjalna, energetyka, transport, zaopatrzenie w wodę, rozminowywanie i obrona cywilna. Oznacza to, że tylko na potrzeby bieżącej odbudowy w tym roku zabraknie 9,96 mld dolarów (9,62 mld euro). Kijów skupia się głównie na naprawie i rozwoju infrastruktury energetycznej oraz odbudowie mieszkań ukraińskich rodzin. To one stanowią główny cel rosyjskich ataków rakietowych – bezbronni mieszkańcy cierpią najbardziej.

Czytaj więcej

Gospodarka

Gra o eldorado Ukrainy. Bruksela wyjmuje asy z rękawa

Unia Europejska zaproponowała Ukrainie własne porozumienie w sprawie dostępu do „surowców krytycznych”. Jest dużo korzystniejsze aniżeli amerykański dyktat.

2,5 miliona rodzin bez dachu nad głową

Raport RDNA4, obejmujący szkody poniesione w ciągu prawie trzech lat – od 24 lutego 2022 r. do 31 grudnia 2024 r. – wskazuje, że bezpośrednie szkody na Ukrainie osiągnęły już 176 mld dolarów (170 mld euro), w porównaniu do 152 mld dolarów (138 mld euro) w raporcie RDNA3 z lutego 2024 r.

Według aktualnych szacunków, Rosjanie zniszczyli 13 procent wszystkich budynków mieszkalnych kraju, pozbawiając dachu nad głową ponad 2,5 miliona rodzin.

W sektorze energetycznym od szacunków sprzed roku liczba uszkodzonych lub zniszczonych aktywów wzrosła o 70 procent. Skutkuje to brakiem prądu, trudnościami z przesyłem, uszkodzeniem infrastruktury dystrybucyjnej i ciepłowniczej. Ludzie żyją w ruinach, pozbawieni wody, ciepła, światła. A wszystko to dzieje się w otoczeniu pokojowo funkcjonujących państw, gdzie ludzie pracują, bawią się, podróżują w poczuciu bezpieczeństwa. Na Ukrainie rosyjski terror, zbrodnie i zniszczenia najmocniej dotykają regiony położone najbliżej linii frontu (Donieck, Charków, Ługańsk, Zaporoże, Chersoń, a także Kijów). To tam skupiło się około 72 procent całkowitych strat.

Potrzebna większa integracja Ukrainy z Unią Europejską

Największe potrzeby w zakresie odbudowy i odnowy występują w sektorze mieszkaniowym (prawie 84 mld dolarów) spośród wszystkich długoterminowych potrzeb. Następnie znalazły się sektor transportu – prawie 78 mld dolarów (75 mld euro), sektor energetyczny i wydobywczy – prawie 68 mld dolarów (66 mld euro), sektor handlu i przemysłu (ponad 64 mld dolarów, 62 mld euro) oraz sektor rolniczy (ponad 55 mld dolarów, 53 mld euro). We wszystkich sektorach sam koszt usuwania i zarządzania gruzem ze zniszczonych domów i zakładów sięga prawie 13 mld dolarów (12,6 mld euro).

„Ocena ta podkreśla ogromne szkody, jakie Rosja wyrządziła Ukrainie” – powiedziała Marta Kos, komisarz UE ds. rozszerzenia. „Unia wspiera odbudowę Ukrainy, mobilizując więcej prywatnych inwestycji za pośrednictwem specjalnego programu i pomagając temu krajowi w głębszej integracji z jednolitym rynkiem UE. Będzie to filar odbudowy Ukrainy i stworzy nowe możliwości dla przedsiębiorstw ukraińskich i europejskich” – mówiła w Kijowie komisarz.

„Ukraina i jej naród nadal wykazują się niesamowitą odpornością w obliczu poważnych zniszczeń, niewypowiedzianego cierpienia i osobistych strat” – dodała Antonella Bassani, wiceprezeska Banku Światowego na Europę i Azję Środkową. „Ta zaktualizowana ocena odzwierciedla postęp, jaki Ukraina poczyniła, zarówno w zakresie odbudowy fizycznej, jak i gospodarczej, postępy w realizacji programu ambitnych reform oraz znaczące potrzeby w zakresie odbudowy”.

Kluczowy sektor prywatny

„Prawdziwy koszt wojny mierzy się w ludzkich życiach i środkach do życia” – powiedział Matthias Schmale, rezydent ONZ i koordynator ds. pomocy humanitarnej na Ukrainie. „Oprócz natychmiastowej pomocy, musimy przyczynić się do otwarcia możliwości na szeroką skalę dla mieszkańców Ukrainy, aby mogli odbudować swoje życie dzięki pomocy międzynarodowej".