GUS podał szybki szacunek grudniowej inflacji. I jest zaskoczenie

Inflacja w Polsce w grudniu wyniosła 4,8 proc. – podał w piątek Główny Urząd Statystyczny w szybkim szacunku. To odczyt niższy od spodziewanego przez rynek, średnia prognoz ekonomistów w ankiecie „Rzeczpospolitej” i „Parkietu” wyniosła 5 proc.

Publikacja: 03.01.2025 10:06

GUS podał szybki szacunek grudniowej inflacji. I jest zaskoczenie

Foto: PAP/Leszek Szymański

Spośród ponad dwudziestu ankietowanych zespołów analitycznych, tylko jeden spodziewał się odczytu 4,8 proc. (a kolejny 4,7 proc.). Wszystkie pozostałe prognozy wskazywały na wyższy wynik niż podane przez GUS 4,8 proc.

Z piątkowych danych GUS wynika też, że rok do roku, w grudniu żywność i napoje bezalkoholowe podrożały o 4,8 proc., nośniki energii o 12 proc., a paliwa potaniały o 3,9 proc. Natomiast miesiąc do miesiąca, czyli względem listopada, w grudniu ceny żywności urosły o 0,2 proc., nośników energii nie zmieniły się, a paliw wzrosły o 0,3 proc. Łącznie inflacja miesiąc do miesiąca wyniosła 0,2 proc.

Tyle wiemy na razie, więcej szczegółów GUS poda 15 stycznia.

Inflacja w Polsce w górę, co się dzieje?

Inflacja w grudniu urosła względem listopada, gdy wyniosła 4,7 proc. W dużej mierze to jednak wahania wynikające z efektów bazy sprzed roku. Od września inflacja jest w przedziale 4,7-5 proc. rok do roku.

Czytaj więcej

Krzysztof A. Kowalczyk: Lodówka wstydu PiS

Duży wpływ na odczyty inflacji w ostatnich miesiącach mają decyzje administracyjne, m.in. częściowe odmrożenie cen energii z lipca 2024 r. NBP wylicza, że gdyby nie czynniki regulacyjno-podatkowe (poza kwestią cen energii także m.in. przywrócenie stawki 5 proc. na żywność od kwietnia ub.r., podwyżki akcyzy na alkohol i papierosy czy wzrosty zimnej wody, kanalizacji itd.), to inflacja byłaby nawet o połowę niższa.  

Niemniej cały czas mamy też m.in. wysoką dynamikę cen usług (w listopadzie 7,2 proc. rok do roku), napędzaną szybkim wzrostem płac w tym sektorze w 2024 r., w warunkach wciąż dobrego popytu np. w zdrowiu, edukacji czy gastronomii i hotelarstwie. Wciąż mamy też do czynienia z podwyższoną dynamiką cen żywności, aczkolwiek akurat w grudniu to ta kategoria była źródłem pozytywnej niespodzianki i odczytu inflacji niższego od średniej prognoz.

„Być może powszechnie oczekiwany wzrost cen mięsa, jaj i masła został zrównoważony przez spadki w innych kategoriach, być może zaś zostanie zaraportowany w kolejnym miesiącu. Trendy są jednak tutaj negatywne i spodziewamy się, że ich kombinacja w połączeniu z efektami bazowymi przyniesie znaczące przyspieszenie dynamiki cen żywności na początku tego roku (nawet do 8 proc. rok do roku)” - piszą ekonomiści Pekao.

Inflacja w Polsce na początku 2025 r. jeszcze podrośnie. Co dalej? 

Zgodnie z obecnymi prognozami, w pierwszej połowie 2025 r. inflacja będzie nadal utrzymywała się na poziomie wyraźnie ponad korytarzem dla celu inflacyjnego NBP (2,5 proc. +/- 1 punkt procentowy). W pierwszym kwartale, wiedziona m.in. efektami niskiej bazy sprzed roku, roczna dynamika cen może podskoczyć nawet w okolice lub powyżej 5,5 proc. W drugim powinna lekko opaść, ale nadal utrzymywać się w okolicach 5 proc. 

Czytaj więcej

Oszczędności Polaków rosną szybciej niż ich długi. Kogo to martwi?

Większą ulgę mamy zobaczyć w danych od lipca, gdy z rocznego wskaźnika zniknie już efekt odmrożenia cen nośników energii dla gospodarstw domowych z lipca 2024 r. w wysokości ponad 1 punktu procentowego (acz „zastąpi” go zapewne podbitka o około 0,4 pp. po przywróceniu na rachunki za energię opłaty mocowej). Wówczas roczna inflacja powinna spaść poniżej 4 proc. i zapewne w przedziale około 3-4 proc. pozostawać do końca roku.  

Sporo będzie tu zależało od tego, czy i przy jakich cenach nastąpi dalsze odmrażanie cen energii po wrześniu 2025 r. Zgodnie z wyliczeniami NBP, gdyby doszło do tego przy obecnych taryfach, to inflacja podskoczyłaby o 0,7 punktu procentowego. Jednak w międzyczasie dostawcy energii złożą do Urzędu Regulacji Energetyki nowe wnioski taryfowe, z niższą niż obecnie ceną 623 zł/MHw. Można więc spodziewać się, że po ewentualnym zniesieniu ceny maksymalnej 500 zł/MHw od października br., skok inflacji byłby mniejszy albo w ogóle by go nie było. 

Według aktualnych prognoz, w 2026 r. inflacja ma nadal zbiegać w kierunku celu inflacyjnego 2,5 proc., acz osiągnąć jego pobliże dopiero w drugiej połowie 2026 r. Stopniowa dezinflacja od drugiego kwartału 2025 r. – także (oby) widoczna w powolnym, ale trwałym spadku inflacji cen usług, inflacji bazowej (bez cen energii i żywności) oraz superbazowej (dodatkowo bez cen regulowanych) – powinna wzmagać w Radzie Polityki Pieniężnej głosy o konieczności ostrożnego luzowania polityki pieniężnej. Paleta poglądów członków RPP (oraz ekonomistów) jest jednak szeroka: od braku albo niewielkich obniżkach w całym 2025 r., po cięcia nawet o ponad 1 punkt procentowy. Więcej w poniższym artykule:  

Spośród ponad dwudziestu ankietowanych zespołów analitycznych, tylko jeden spodziewał się odczytu 4,8 proc. (a kolejny 4,7 proc.). Wszystkie pozostałe prognozy wskazywały na wyższy wynik niż podane przez GUS 4,8 proc.

Z piątkowych danych GUS wynika też, że rok do roku, w grudniu żywność i napoje bezalkoholowe podrożały o 4,8 proc., nośniki energii o 12 proc., a paliwa potaniały o 3,9 proc. Natomiast miesiąc do miesiąca, czyli względem listopada, w grudniu ceny żywności urosły o 0,2 proc., nośników energii nie zmieniły się, a paliw wzrosły o 0,3 proc. Łącznie inflacja miesiąc do miesiąca wyniosła 0,2 proc.

Pozostało jeszcze 88% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Dane gospodarcze
Są nowe dane o PMI w polskim przemyśle. Tak niskiego wyniku nie było od sierpnia
Materiał Promocyjny
Jak przez ćwierć wieku zmieniał się rynek leasingu
Dane gospodarcze
Najwyższy wzrost podaży pieniądza od trzech lat. Nowe dane NBP
Dane gospodarcze
Minister finansów Andrzej Domański: Gospodarka przyspiesza
Dane gospodarcze
Sprzedaż detaliczna zaskoczyła. Takich danych nikt się nie spodziewał
Materiał Promocyjny
5G – przepis na rozwój twojej firmy i miejscowości
Dane gospodarcze
Cudów tym razem nie było. Z polskiego przemysłu powiało lekkim chłodem
Materiał Promocyjny
Nowości dla przedsiębiorców w aplikacji PeoPay