Gonimy unijną czołówkę robotyzacji. Ale za wolno

W 2022 r. w Polsce zainstalowano 3100 nowych robotów przemysłowych – wynika ze wstępnych danych Międzynarodowej Federacji Robotyki (IFR), do których dotarła „Rzeczpospolita”. Był to jeden z pięciu najlepszych wyników w Unii Europejskiej, gdzie w zeszłym roku w fabrykach przybyło aż 72 tysiące robotów. Ale w odróżnieniu od pozostałych krajów z pierwszej piątki Polska odnotowała 7-proc. spadek nowych instalacji tych urządzeń w porównaniu z rekordowym 2021 r. Według danych IFR do tego spadku przyczyniło się 37-proc. zmniejszenie inwestycji w przemyśle motoryzacyjnym (widoczne także na największym rynku robotów – w Niemczech), który od lat jest głównym filarem robotyzacji. Większego spowolnienia pomógł nam z kolei uniknąć 17-proc. wzrost liczby nowych robotów w przemyśle metalowym i maszynowym.

Wakat dla robota

Jak ocenia Tomasz Haiduk, prezes Forum Automatyki i Robotyki Polskiej (FAIRP), związku pracodawców, który zrzesza polskie firmy inżynierskie wykonujące aplikacje przemysłowe, na drugi filar robotyzacji wyrasta przemysł spożywczy – w tym szczególnie mleczarski, rybny czy mięsny. Do inwestycji w automatyzację zmusza tam firmy nie tylko konieczność podwyższania jakości, ale też niedobór rąk do pracy. Dotyczy to głównie dużych firm, szczególnie przedsiębiorstw z zagranicznym kapitałem, które są w Polsce liderami automatyzacji.

Czytaj więcej

Opinie Ekonomiczne

Paweł Rożyński: Już płacimy za brak KPO

Kiedy ekonomiści i opozycja alarmowali, że brak pieniędzy z Unii Europejskiej uderzy w gospodarkę, PiS bagatelizował sprawę. Powoli jednak ujawniają się skutki wojenki z Brukselą.

Zdaniem prezesa FAIRP różnice w podejściu do inwestycji w roboty i automaty powodują, że przemysł w Polsce staje się przemysłem dwóch różnych prędkości. Nie zmienił tego ostatni rok, gdy część dużych firm, ze względu na szok energetyczny i wzrost kosztów kapitału, wstrzymała niektóre projekty inwestycyjne. – Tym niemniej firmy te realizują lub planują inwestycje w robotyzację i automatyzację produkcji, zdając sobie sprawę, że bez wprowadzenia elementów Przemysłu 4.0 ich zdolność konkurencyjna staje się coraz bardziej ograniczona – ocenia Haiduk.

Bariera KPO i wiedzy

Trudniej jest o przyspieszenie w mniejszych firmach z dominującym polskim kapitałem, które wstrzymują się z inwestycjami nie tylko ze względu na spowolnienie, ale także na niepewność wynikającą z opóźnień w uruchomieniu unijnych środków z KPO. – Polscy przedsiębiorcy zwlekają z wdrożeniem automatyzacji i robotyzacji na dużą skalę, licząc na obiecaną pomoc ze strony państwa – wyjaśnia prezes FAIRP.

Czytaj więcej

Biznes

Europa ucieka nam z robotami. Dramatycznie brakuje pieniędzy z KPO

Choć Polska jest wśród liderów UE pod względem liczby nowych robotów przemysłowych, zanotowała spadek ich instalacji. Powód? Przedsiębiorstwa czekały na środki z KPO.

To opóźniające robotyzację wyczekiwanie polskich firm na zewnętrzne wsparcie finansowe dostrzega też Jędrzej Kowalczyk, prezes Fanuc Polska, spółki jednego z największych globalnych producentów robotów. Zaznacza jednak, że główną barierą rozwoju automatyzacji i robotyzacji pozostaje brak wiedzy co do możliwości zastosowania technologii i potencjalnych korzyści, które mogłaby ona zapewnić w produkcji. O barierze braku wiedzy mówi też Daniel Niepsuj z Universal Robots; według niego wielu przedsiębiorców nie wie, że może skorzystać z programów wspierających finansowanie automatyzacji, w tym z ulgi na robotyzację lub leasingu.

Szansa na wzrost

Jak zwraca uwagę Tomasz Haiduk, automatyzację małych i średnich firm hamuje też niedobór specjalistów, których można oddelegować do przygotowania innowacyjnych projektów. Zdaniem ekspertów w tym roku robotyzacja raczej nie przyspieszy. Nie tylko w Polsce. – Od kilku miesięcy obserwujemy wyraźne spowolnienie inwestycji w technologie, które dotyczy nie tylko Polski – twierdzi Jędrzej Kowalczyk. Według niego główną przyczyną jest niepewna sytuacja geopolityczna na świecie, zaś w Europie stagnacja widoczna praktycznie w każdym obszarze produkcji. – Dojrzałe branże przemysłu, w tym motoryzacja, są w odwrocie. Spadek inwestycji sięga tu 20–30 proc., a czasami nawet 40 proc. – dodaje. Zaznacza jednocześnie, że przyszłość robotyzacji rysuje się optymistycznie.