Chris Braam, prezes Electroluxa na Europę: Głównym problemem jest inflacja

Rozmawiamy podczas berlińskich targów IFA, jednego z największych salonów branży AGD. Jakie kategorie produktów są obecnie istotne dla firmy?

Kategorie i sukces na rynku ostatecznie zależą od tego, co przynosi korzyści konsumentom, gdy przygotowują jedzenie dla przyjaciół, rodziny, dbają o swoje ulubione ubrania i tworzą zdrowe środowisko domowe.

Generalnie ważną dla nas kategorią są kuchenne urządzenia do zabudowy. Pandemia spowodowała, że wiele osób, które spędzały znacznie więcej czasu w domu, zaczęło zwracać większą uwagę na swoje kuchnie i gotowanie zdrowych i smacznych posiłków w domu, co spowodowało bardzo duży popyt podczas pandemii.

Ponieważ jest prawdopodobne, że wiele osób będzie nadal pracować więcej w domu, spodziewamy się, że popyt będzie na wielu rynkach nadal powyżej poprzedniego poziomu.

W jaki sposób reagujecie na trendy i zmiany zwyczajów?

Zarówno oferta, jak i innowacje koncentrują się wokół tematu oszczędzania wykorzystywanych zasobów, co w przypadku sprzętu AGD oznacza energię elektryczną i wodę. Zastosowane przez nas rozwiązania pozwalają bardzo mocno obniżyć poziom ich zużycia w gospodarstwie domowym, co jest niesłychanie ważne z powodu odpowiedzialnej konsumpcji, ale w obecnych realiach ma także przełożenie na wydatki gospodarstw domowych. Trend obniżania zużycia, zwłaszcza energii, wychodzi więc naprzeciw oczekiwaniom konsumentów, spodziewamy się z ich strony zainteresowania sprzętem.

Ograniczenie marnowania żywności jest kolejną ważną kwestią, na którą zwracają uwagę konsumenci. Dlatego, jeśli chodzi o konkretne produkty, wprowadzamy nową linię lodówek i zamrażarek AEG, które ograniczają powstawanie odpadów spożywczych. Wśród nich jest lodówka, której wewnętrzne ściany zostały wykonane w 70 proc. z plastiku pochodzącego z recyklingu. Nowa technologia chłodzenia pomaga zmniejszyć ilość odpadów poprzez dłuższe utrzymywanie świeżości produktów. To stanowi istotny wkład w zapobieganie marnotrawstwu, ponieważ jest ono często spowodowane tym, że świeża żywność zbyt szybko się psuje.

Wprowadziliście również filtr do wychwytywania mikroplastiku z wody po praniu, a to teraz coraz większy problem na świecie.

Tak, nasz filtr eliminujący emisję plastikowych mikrowłókien do środowiska podczas prania ubrań syntetycznych został wprowadzony wraz z nową linią pralek AEG oszczędzających wodę i energię. Filtr może zapobiec uwolnieniu do 90 proc. plastikowych mikrowłókien, większych niż 45 mikronów, z odzieży syntetycznej podczas prania, a włókna plastikowe to dzisiaj ogromny problem środowiskowy. Tylko pranie powoduje, że każdego roku około 0,5 mln ton plastikowych mikrowłókien jest uwalnianych do oceanu. Według ONZ odpowiada to wyrzucaniu co roku do oceanu 3 mld poliestrowych koszul. Filtr jest osobnym urządzeniem, które montuje się na ścianie powyżej pralki. Można go używać ze wszystkimi pralkami AEG, Electrolux i Zanussi.

Wydarzeniem mocno wpływającym na całą Europę jest wojna w Ukrainie. Co ona oznacza dla firmy?

Gdy rozpoczęła się ta inwazja, naszym priorytetem była ochrona naszych pracowników. W Ukrainie zatrudnialiśmy 350 osób przy produkcji w fabryce w Iwano-Frankowsku i około 40 w biurze sprzedaży w Kijowie. Nasza spółka starała się maksymalnie zapewnić im bezpieczeństwo, oczywiście od razu zdecydowaliśmy o wstrzymaniu działalności, aby niepotrzebnie nikt nie musiał ryzykować. Z czasem zauważyliśmy, że Ukraińcy coraz bardziej cenią choć namiastkę normalnego życia, a praca zawodowa jest tego częścią. Zaczęliśmy wznawiać operacje i sprzedaż, zawsze na pierwszym miejscu stawiając bezpieczeństwo. Obecnie rozszerzamy sprzedaż w Ukrainie, wyniki są coraz lepsze, angażujemy się także w szereg inicjatyw pomocowych.

A co sankcje na Rosję oznaczają dla waszych wyników?

Inwazja Rosji na Ukrainę i następujące po niej sankcje uniemożliwiły nam kontynuowanie działalności w tym kraju. Po dokładnym rozważeniu podjęliśmy decyzję o całkowitym wycofaniu się z Rosji i przekazaniu rosyjskiej działalności lokalnemu zarządowi. Wiemy, że jest to słuszne posunięcie. Obecne środowisko pracy i brak perspektyw uniemożliwiają kontynuowanie działalności, a poza tym byłoby to sprzeczne z wartościami firmy.

Czy w Europie widzicie oznaki nadchodzącego spowolnienia?

Zdecydowanie problemem jest inflacja, w różnej skali występująca w zasadzie wszędzie. Wpływa to na finanse gospodarstw domowych, a zgodnie z zasadami ekonomii najpierw pokrywane są wydatki na produkty podstawowe, dopiero z wolnych środków można kupować inne pozycje. Widzimy, że poziom optymizmu konsumentów spada, czemu się trudno dziwić. Na obecne wyzwania składa się wiele elementów. Presja inflacyjna i wojna w Ukrainie oczywiście spowodowały, że nastroje zauważalnie się obniżyły. Trudno ocenić, co będzie dalej, także w odniesieniu do implikacji pandemii Covid-19 oraz dostaw surowców i komponentów. Trzeba się na to przygotować i robimy to, będąc uważnym, poprzez pilnowanie kosztów i posiadanie odpowiedniej oferty w różnych przedziałach cenowych.

Czy kryzys energetyczny zaowocuje większym zainteresowaniem energooszczędnością AGD?

Jest to wysoce prawdopodobne, a branża na zmianę podejścia konsumentów do tej kwestii pracuje od lat, teraz zmiany następują jeszcze szybciej. Wiele osób wciąż nie zdaje sobie sprawy, jak wiele energii pochłania ich przestarzały czy nie w pełni sprawny sprzęt. Przy takiej skali zwyżek ceny energii w wielu gospodarstwach domowych zacznie się poszukiwanie różnych sposobów na zmniejszenie wysokości rachunków za energię. Wiele państw już do tego zachęca, stosowane są również różne mechanizmy wsparcia programów wycofywania przestarzałych modeli np. lodówek na nowe, które zużywają wielokrotnie mniej energii.

Spowolnienie w handlu jest faktem. Czy ograniczanie zakupów dotyczy wszystkich kategorii? W Polsce wciąż najlepiej radzą sobie zmywarki i ekspresy do kawy.

Trudno jest podać dane dla całej Europy, sytuacja jest bardzo zróżnicowana. Wpływ na to mają zarówno lokalne preferencje zakupowe, jak i wspomniane mechanizmy wsparcia popytu przez rządy, co ma skłonić do określonych zachowań zakupowych. W efekcie sytuacja na rynkach prezentuje się odmiennie.

Branża zmagała się z dostępnością wielu komponentów do produkcji. Czy to nadal jest wyzwanie?

Niestety, jest, choć oczywiście w mniejszej skali, niż miało to miejsce kilka miesięcy temu. Najpierw pandemia, później wojna w Ukrainie – to wszystko spowodowało, że globalne łańcuchy dostaw zostały zakłócone, dodatkowo popyt z wielu sektorów okazał się zdecydowanie wyższy niż wcześniej, co oznaczało, że wielu komponentów do produkcji zaczęło po prostu brakować. Dzisiaj sytuacja się już nieco ustabilizowała, głównie brakuje procesorów czy modułów do łączności wi-fi. Nowe generacje AGD są w nie powszechnie wyposażane w ramach rozwiązań typu inteligentny dom, stąd przy brakach produkcja nie może być realizowana. Spodziewamy się, że w najbliższych miesiącach ograniczenia w globalnym łańcuchu dostaw ulegną stopniowej poprawie ze względu na ogólnie lepszą dostępność komponentów.

Co z kosztami transportu?