Jak katolicy chłopów zaciekle bronili

Powszechna jest teza, że katolicka strona milczała albo aprobowała nierówności między chłopami a szlachtą. Nie ma ona nic wspólnego z prawdą.

Publikacja: 10.01.2025 16:01

Józef Chełmoński, „Sobota na folwarku” (1869 r.)

Józef Chełmoński, „Sobota na folwarku” (1869 r.)

Foto: Piotr Ligier/Muzeum Narodowe

Paweł Rzewuski

Czy w kwestii włościan w Rzeczypospolitej Obojga Narodów panował konsensus? Czy uważano ich za niewolników, a ich ciężką pracę i ich status traktowano jako coś naturalnego? Jeżeli byłoby to prawdą, to dlaczego aż tylu staropolskich publicystów wytykało wprost te nierówności, stwierdzając, że jest to po prostu niewolnictwo, które musi spotkać się ze stosowną krytyką? Co ciekawe, wbrew obiegowym opiniom prym w tej materii wiedli nie protestanccy, ale katoliccy pisarze. Jednak czy coś z ich apeli trafiało w ogóle do świadomości panów braci?

Pozostało jeszcze 97% artykułu

Tylko 99 zł za rok czytania.

Tylko teraz! RP.PL i NEXTO.PL razem w pakiecie!
Co zyskasz kupując subskrypcję? - możliwość zakupu tysięcy ebooków i audiobooków w super cenach (-40% i więcej!)
- dostęp do treści RP.PL oraz magazynu PLUS MINUS.

Subskrybuj teraz! Zaloguj się

„Przyszłość”, Naomi Alderman, tłum. Małgorzata Glasenapp, Marginesy

„Przyszłość”: Korporacyjny koniec świata

„Przyszłość” Naomi Alderman jest dobrze napisana, lecz słabo pomyślana. Tym samym wkracza w obszar naiwności. Bo...

Citi Handlowy: Konto oszczędnościowe do 200 tys. zł. Oferta ważna do 12.05.2025

Materiał Promocyjny

Citi Handlowy: Konto oszczędnościowe do 200 tys. zł. Oferta ważna do 12.05.2025

„Pilo and the Holobook”, prod.: Mudita Games, RedDeerGames, platformy: PC, PS5, PS4, XS, X1, Switch

„Pilo and the Holobook”: Pokojowa eksploracja kosmosu

W „Pilo and the Holobook” gracze wcielają się w kosmicznego lisa odkrywcę.

"Dlaczego umieramy”, Venki Ramakrishnan, tłum. Ewa Ratajczyk, Wydawnictwo Naukowe PWN

„Dlaczego umieramy”: Spacer po nowoczesnej biologii

Jesteśmy zbudowani z tego samego „materiału”, a jednak starzejemy się inaczej.

Gość "Plusa Minusa" poleca. Małgorzata Gralińska: Seriali nie oglądam

Gość "Plusa Minusa" poleca. Małgorzata Gralińska: Seriali nie oglądam

Oglądam raczej starsze filmy. Ostatnio puściłam córkom film „Good bye, Lenin!” i zrobił na mnie większe wrażenie...

Tech trendy to zmiana rynku pracy

Materiał Promocyjny

Tech trendy to zmiana rynku pracy

Warunków przyspieszenia transformacji technologicznej nad Wisłą jest wiele. Potrzebne są inwestycje w pracowników, w tym ich szkolenia, ale też dbałość o zdrowie. Nieodzowne są też ułatwienia natury prawnej i jak zawsze – finansowanie.

„Tysiąc ciosów”, 1 sezon, twórca: Steven Knight, dystr. Disney+

„Tysiąc ciosów”: Tysiąc schematów frajdy

W nowym dziele twórcy „Peaky Blinders” bohaterowie, nawet ci szlachetni, noszą w sobie mrok. Jedni nauczyli się...

Polska ma ogromny potencjał jeśli chodzi o samochody elektryczne

Materiał Partnera

Polska ma ogromny potencjał jeśli chodzi o samochody elektryczne

My jesteśmy gotowi na wszystkie scenariusze. Wprowadziliśmy wiele nowych modeli samochodów osobowych, w tym SUV-y, crossovery i auta sportowe. Mamy też pojazdy użytkowe dla wszystkich rodzajów działalności – mówi Attila Szabó, prezes i dyrektor zarządzający Ford Polska.

Apel o wsparcie dla programów badawczych dla białoruskiej opozycji

Społeczeństwo

Apel o wsparcie dla programów badawczych dla białoruskiej opozycji

Sala obrad Sejmu

Będzie nowe święto państwowe. Na pamiątkę krwawej niedzieli na Wołyniu

Wojskowi duchowni prawosławni zabici przez Sowietów w Katyniu będą świętymi

Wojskowi duchowni prawosławni zabici przez Sowietów w Katyniu będą świętymi

„Kręgi przemocy. Morderstwo i antysemityzm w niemieckim miasteczku”: Wzięli sprawy w swoje ręce

„Kręgi przemocy. Morderstwo i antysemityzm w niemieckim miasteczku”: Wzięli sprawy w swoje ręce

Charków tchnie pustką. Syrena alarmu przeciwlotniczego milknie tylko sporadycznie. Od dłuższego czas

Cień kolonii. Jak Ukraińcy odzyskują swój język

Likwidacja „Niepodległej” była błędem. W Dzień Flagi improwizujemy

Likwidacja „Niepodległej” była błędem. W Dzień Flagi improwizujemy

Pomnik starożytnego greckiego filozofa Sokratesa w Atenach, Grecja

historia filozofii

Sokrates i sofiści: pomieszanie słów

„Konstytucja 3 maja” – obraz Jana Matejki z 1891 r.

Historia Polski

„Witaj, majowa jutrzenko” – refleksje o Konstytucji 3 maja

Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1166

Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1166

Konflikty zbrojne

Wojna w Ukrainie. Wolty Donalda Trumpa, milczenie Władimira Putina

Wołodymyr Zełenski

Opinie polityczno - społeczne

Rusłan Szoszyn: Umowa surowcowa Ukrainy z USA. Jak Zełenski chce udobruchać Trumpa

Widok instalacji wystawy Marka Rothko, prezentowanej od 18 października 2023 r. do 2 kwietnia 2024 r

Picasso w świecie biznesu. Dlaczego powstają korporacyjne kolekcje sztuki

Dr hab. Waldemar Rydzak z Katedry Ekonomii Informacji Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu

Kodeks dobrych praktyk. „Wysokość wsparcia będzie przedmiotem dyskusji"

Cykl tegorocznych matur rozpocznie się 5 maja i potrwa do 24 maja

Matura i egzamin ósmoklasisty

Kalendarz matur 2025. Kiedy pierwszy egzamin? Najważniejsze terminy

Zespół naukowców potwierdził biochemiczną hipotezę, która może mieć wpływ na proces produkcji leków

Naukowcy potwierdzili 67-letnią hipotezę. „Niemożliwe” odkrycie

Kiedy policja może zaglądać do telefonu obywatela? Trzeba skończyć z oględzinami

Prawo dla Ciebie

Kiedy policja może zaglądać do telefonu obywatela? Trzeba skończyć z oględzinami