Emilka pierwsza rzuciła granat

Po 80 latach młode badaczki od nowa przypatrują się roli kobiet w żydowskim ruchu oporu. I przypominają, że Mira Fuchrer była nie tylko „dziewczyną Anielewicza”, ale także wpływową działaczką ŻOB, a znana ze swojej urody Niuta Tajtelbaum walczyła z bronią w ręku w dywersji.

Publikacja: 10.05.2024 17:00

Kurierka Tosia Altman jako jedna z nielicznych zdołała opuścić bunkier przy ul. Miłej 18 i uciekła z ruin getta. Niedługo później uległa ciężkim poparzeniom i trafiła w ręce Niemców, którzy zabronili udzielać jej pomocy medycznej. Zmarła 26 maja 1943 r. w wieku 25 lat. Tosię oraz osiem innych żydowskich bojowniczek upamiętnia warszawski mural, odsłonięty w 2021 r. na 78. rocznicę wybuchu powstania w getcie

Foto: Adam Burakowski/REPORTER

Nina Nowakowska

Piękna Emilka pierwsza z tłumu prowadzonych na Umschlagplatz rzuciła granat w strażników prowadzących tam Żydów. Została zabita na miejscu” – opisuje swoją starszą koleżankę nastoletnia Liza Mełamed. Jednak takie postacie, jak Emilia Landau, nie przeniknęły do „konspiracyjnego mainstreamu”. W dotychczasowej narracji członkinie żydowskiego ruchu oporu przedstawiano raczej jako pomocniczki, siostry albo partnerki swoich bardziej znanych towarzyszy. Opowiadaną z męskiej perspektywy historię przyjęły, w mniej lub bardziej świadomy sposób, nawet niektóre badaczki. Duże zmiany w tym aspekcie przyniósł rok 2023, który decyzją Senatu ustanowiono Rokiem Pamięci Bohaterek i Bohaterów Getta Warszawskiego. Nacisk na szczególną rolę kobiet wzmocniła także wydana wówczas książka – „Kwestia charakteru. Bojowniczki z Getta Warszawskiego” pod redakcją Sylwii Chutnik i Moniki Sznajderman.

Pozostało jeszcze 96% artykułu

Tylko 99 zł za rok czytania.

Tylko teraz! RP.PL i NEXTO.PL razem w pakiecie!
Co zyskasz kupując subskrypcję? - możliwość zakupu tysięcy ebooków i audiobooków w super cenach (-40% i więcej!)
- dostęp do treści RP.PL oraz magazynu PLUS MINUS.

Subskrybuj teraz! Zaloguj się

Plus Minus

„Ostatnia lekcja”: Przyszłość teatru i złowrogi profesor

W „Ostatniej lekcji” w Ateneum czwórka dawnych uczniów spotyka się w domu surowego nauczyciela. Pod wpływem rozm...

„Suknia i sztalugi”, Piotr Oczko, wyd. Miesięcznik Znak

Plus Minus

„Suknia i sztalugi”: Sztuka kobiet w wiekach mężczyzn

„Suknia i sztalugi” Piotra Oczki mieści w sobie dwie różne książki. Jedna przedstawia historie dawnych malarek,...

„Trakty i kontrakty”, twórca: Reiner Knizia, wyd. Muduko

Plus Minus

„Trakty i kontrakty”: Za garść bursztynów

„Trakty i kontrakty” pozwalają poznać smak dawnych wypraw handlowych.

"Dzikie pomysły natury. Jak przyroda inspiruje świat nauki”, Kirsty Hamilton, tłum. Magdalena Rabszt

Plus Minus

„Dzikie pomysły natury. Jak przyroda inspiruje świat nauki”: Nauka od natury

Zarówno istoty mikroskopijne, jak i te przerastające nas wzrostem, okazują się inspiracją dla odkryć i wynalazków.

Materiał Partnera

Konieczność transformacji energetycznej i rola samorządów

Polityka klimatyczna i rynek energii w Polsce: podstawy prawne, energetyka społeczna. praktyczny proces powołania i rejestracji spółdzielni energetycznych oraz podpisania umowy z OSD