Więcej w pasie, mniej w głowie

Otyłość i nadwagę widać... w mózgu. Dochodzi tam do kurczenia się regionów odpowiedzialnych za pamięć i planowanie — dowodzą nowe badania neurologów

Publikacja: 24.08.2009 23:00

Osoby z nadmiarem kilogramów mają mniejsze mózgi niż ludzie szczupli. Dotyczy to zwłaszcza ludzi starszych, narażonych na pojawienia się demencji. Nadwaga może te problemy przyspieszyć — ostrzegają badacze z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Los Angeles. Analizę budowy i aktywności mózgu blisko 100 osób w wieku ponad 70. lat przeprowadził zespół Paula Thompsona.

[srodtytul]Mózg szybciej się starzeje [/srodtytul]

Amerykanie wykorzystali wykonane kilka lat temu i na potrzeby innych badań skany mózgu tomografem komputerowym. Trzeba było poczekać — przez ten czas miały się ujawnić potencjalne inne choroby mogące wpłynąć na pamięć kojarzenie, czy — ogólniej — na mózg. Z grupy zdrowych ludzi, których badaniami głowy dysponowali naukowcy wybrano 94 osoby.

Najkrócej rzecz ujmując — im wyższy był wskaźnik masy ciała (tzw. BMI) pacjenta, tym mniejszy był jego mózg. U 51 osób z nadwagą różnicą sięgała 6 proc. U 14 otyłych — aż 8 proc. Największe zmiany zaobserwowano w regionach kory odpowiedzialnych za planowanie i pamięć. „Mózgi osób z nadwagą wyglądały na starsze o osiem lat niż u osób szczupłych, a mózgi osób otyłych na starsze aż o 16 lat” powiedział Thompson magazynowi „New Scientist”.

Nie wiadomo jaki jest mechanizm powstawania tych zmian. Thompson przypuszcza, że u otyłych dochodzi do częściowego blokowania tętnic. Krew nie dopływa w wystarczającej ilości i dochodzi do uszkodzeń tkanki mózgu. Naukowcy podkreślają również, że często towarzysząca otyłości cukrzyca również prowadzi do uszkodzenia mózgu i demencji. Wcześniejsze badania wskazały, że otyłość w wieku średnim podnosi ryzyko pojawienia się demencji wiele lat później, w starszym wieku. Jak podkreślają naukowcy, demencja również łączy się ze zmniejszaniem objętości mózgu.

„New Scientist” cytuje również Deborah Gustafson z Uniwersytetu Gothenburg w Szwecji. Przeprowadzone przez nią wcześniejsze badania dowiodły, że zmniejszający się mózg towarzyszy otyłości kobiet. Jednak Gustafson wcale nie jest pewna, co jest tu skutkiem, a co przyczyną. Zwraca uwagę, że to uszkodzenia mózgu w miejscach kontrolujących apetyt i metabolizm mogą objawiać się przyrostem wagi. „Nie mamy wystarczających danych, aby wiedzieć, co w tym przypadku jest jajkiem, a co kurą” powiedziała Gustafson magazynowi „New Scientist”.

[srodtytul] Ćwiczyć dla ciała i dla umysłu [/srodtytul]

Podobne alarmujące wyniki badań przynosi dzisiejsze wydanie „Neurology”. Dr Georgios Tsivgoulis z Uniwersytetu Alabamy ustalił, iż podwyższone ciśnienie może powodować kłopoty z pamięcią już u osób w wieku 45 lat. Na każde dziesięć „punktów” (na aparacie do pomiaru oznaczanych jako mmHG) ciśnienia rozkurczowego ponad poprawne, ryzyko pojawienia się problemów rośnie o 7 proc. Za granicę podwyższonego ciśnienia krwi naukowcy uznali 140/90. Ciśnienie rozkurczowe określa niższa z tych dwóch wartości.

- Możliwe, że zapobiegając lub lecząc nadciśnienie będziemy mogli zapobiegać również rozwojowi demencji — uważa dr Tsivgoulis. Jego zdaniem podwyższone ciśnienie prowadzi do osłabienia ścianek drobnych naczyń krwionośnych w mózgu i w efekcie — do miejscowych mikrouszkodzeń.

Jak się przed tym bronić. Najlepszą metodą walki z nadciśnieniem jest zmiana niezdrowego stylu życia: modyfikacja diety i wprowadzenie umiarkowanego wysiłku fizycznego. W ten sam sposób można też walczyć z nadwagą. Podobną radę daje Paul Thompson: — Najcięższe ćwiczenia fizyczne pomogą nam ocalić tyle samo tkanki w mózgu, ile odbiera otyłość. Piotr Kościelniak

Osoby z nadmiarem kilogramów mają mniejsze mózgi niż ludzie szczupli. Dotyczy to zwłaszcza ludzi starszych, narażonych na pojawienia się demencji. Nadwaga może te problemy przyspieszyć — ostrzegają badacze z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Los Angeles. Analizę budowy i aktywności mózgu blisko 100 osób w wieku ponad 70. lat przeprowadził zespół Paula Thompsona.

[srodtytul]Mózg szybciej się starzeje [/srodtytul]

Pozostało jeszcze 89% artykułu
Nauka
Zaskakujący eksperyment z dzikimi rybami. „Tak, jakby one nas studiowały, a nie odwrotnie”
Nauka
Wilki same się udomowiły? Ciekawy wynik matematycznej symulacji
Nauka
Zaskakujące odkrycie dotyczące jądra Ziemi. Co dzieje się w środku planety?
Nauka
"Ogromne konsekwencje" decyzji Donalda Trumpa. Wstrzymane badania nad HIV i malarią
Materiał Promocyjny
Współpraca na Bałtyku kluczem do bezpieczeństwa energetycznego
Nauka
Naukowcy: Olbrzymi podwodny wulkan może wybuchnąć przed końcem 2025 roku
Materiał Promocyjny
Sezon motocyklowy wkrótce się rozpocznie, a Suzuki rusza z 19. edycją szkoleń