Multikoncern energetyczny odpowiedzią na wyzwania rynku

Materiał powstał we współpracy z PGNiG

Agresja Rosji na Ukrainę wywołała kryzys energetyczny powodujący ogromne zawirowania na rynku surowców energetycznych, których dostępność jest podstawowym warunkiem sprawnego działania i rozwoju gospodarki. Zakłócenia uderzyły przede wszystkim w normalne funkcjonowanie rynku gazu w Unii Europejskiej.

Obecnie największą przeszkodą w stabilnym rozwoju rynku gazu w Polsce i w Europie jest zmienność i wysokość cen, wywołana działaniami rosyjskiego koncernu Gazprom, prowadzonymi już od wiosny 2021 r. i nakierowanymi na obniżanie podaży na rynku europejskim.

Skuteczna dywersyfikacja

Odpowiedzią na te wyzwania jest przede wszystkim skuteczna dywersyfikacja dostaw błękitnego paliwa przez państwa europejskie i ograniczenie w ten sposób wpływu działań Gazpromu na stopień zaopatrzenia i poziom cen w Europie. Polska już dzisiaj ten cel osiągnęła poprzez całkowite uniezależnienie się od importu gazu z jednego, rosyjskiego kierunku, gdzie działa kontrahent nieprzewidywalny, systematycznie wykorzystujący gaz jako narzędzie polityczne i instrument finansowania działań wojennych w Ukrainie.

Co doprowadziło do tej sytuacji i umożliwiło pełną dywersyfikację dostaw gazu do Polski? Było to możliwe przede wszystkim dzięki realizacji konsekwentnej i długofalowej polityki energetycznej kraju m.in. poprzez zapewnienie i systematyczne zwiększanie dostaw LNG, który PGNiG sprowadza przede wszystkim z Kataru i USA, ale także z innych kierunków, jak Norwegia czy Nigeria. Drugim ważnym elementem jest rozwijanie przez PGNiG własnego wydobycia na Norweskim Szelfie Kontynentalnym oraz inwestowanie w utrzymanie stabilnego wydobycia krajowego. Kolejnym istotnym dla zapewnienia bezpieczeństwa dostaw gazu obszarem jest magazynowanie. Od wybuchu wojny w Ukrainie i wstrzymania dostaw gazu z kierunku wschodniego spółka systematycznie zatłaczała gaz do podziemnych magazynów, które już kilka miesięcy przed sezonem grzewczym wypełnione były niemal w 100 proc. PGNiG planuje inwestowanie w dalszą rozbudowę pojemności magazynowych.

Potrzeba wzmocnienia bezpieczeństwa energetycznego kraju oraz zapewnienia możliwości dynamicznego rozwoju polskich spółek z szeroko rozumianego sektora energetycznego stała się podstawą podjęcia procesu konsolidacji kluczowych graczy tego sektora na krajowym rynku. W ten sposób mogą oni zwiększyć swój potencjał, wykorzystując synergie, jakie daje połączenie sił.

Warto zauważyć, że konsolidacja firm energetycznych jest od wielu lat zjawiskiem powszechnym na europejskim rynku energii. Jest to strategia, która pozwala skuteczniej na tym rynku konkurować. Wiodące koncerny decydują się na akwizycje i fuzje w ramach rynku wewnętrznego, by móc realizować największe projekty inwestycyjne i zwiększać atrakcyjność oferty biznesowej, a jednocześnie wyeliminować ograniczenia wynikające z rywalizacji o te same grupy klientów.

Wzmocnienie sił polskich spółek

Konsolidacja w sektorze energetycznym służy wzmocnieniu siły rynkowej łączących się podmiotów, a także zwiększaniu ich potencjału rozwojowego, szczególnie teraz, w okresie transformacji energetycznej w UE, której celem jest odchodzenie od paliw kopalnych i zazielenianie sektora. Konsolidacja jest także najlepszą odpowiedzią na konieczność zwiększania odporności firm na wypadek długotrwałych i nieprzewidywalnych kryzysów.

Te kluczowe czynniki sprawiły, że jesteśmy świadkami takiej konsolidacji także w Polsce. 29 lipca br. zarządy dwóch polskich gigantów – PGNiG i PKN ORLEN – uzgodniły plan połączenia spółek oraz parytet wymiany akcji PGNiG na akcje PKN ORLEN. Wdrożenie planu połączenia nastąpi po decyzjach walnych zgromadzeń obu spółek.

Jak podkreślał w komunikacie Daniel Obajtek, prezes zarządu PKN ORLEN, spółka udowadnia, że skutecznie realizuje projekty, które wzmacniają polski sektor energetyczny, budują jego odporność na wstrząsy rynkowe i umacniają niezależność od dostawców surowców. Zapewnił przy tym, że to podejście się nie zmieni. Podkreślał też, że w ramach realizacji strategicznych założeń prowadzone są inwestycje w kierunku zero i niskoemisyjnych źródeł energii, a co za tym idzie trwa modernizacja sektora energetycznego Polski i całego regionu. Prezes argumentował też, że wykorzystując silne strony każdej ze spółek, przeznaczone zostaną środki niezbędne dla inwestycji w kolejne perspektywiczne obszary działalności. W ten sposób zbudowana zostanie trwała wartość dla akcjonariuszy, klientów i lokalnych społeczności.

Także Iwona Waksmundzka-Olejniczak, prezes PGNiG, cytowana w komunikacie, zwracała uwagę, że budowa dużego, silnego koncernu multienergetycznego to jeden z najważniejszych projektów biznesowych, który da impuls do dalszego rozwoju całej gospodarki i przełoży się na wzrost bezpieczeństwa energetycznego Polski. Podkreślała, że po połączeniu sił z PKN ORLEN łatwiej będzie przeprowadzić transformację energetyczną, przez którą bezwzględnie przejść musi nie tylko nasz kraj, ale wszystkie europejskie gospodarki. Jest to konieczne, aby móc zająć dobrą pozycję na międzynarodowym rynku i zapewnić na lata bezpieczeństwo energetyczne Polski.

Nowe możliwości

Powstanie w wyniku połączenia PKN ORLEN z PGNiG silnego multikoncernu energetycznego w Polsce oznacza zwiększenie szans na bardziej skuteczne konkurowanie na rynku europejskim, również w zakresie zapewnienia stabilnych dostaw surowców energetycznych. Podmiot o odpowiedniej skali działania może zrealizować projekty inwestycyjne, które przełożą się na rozwój polskiej gospodarki i wzmocnią bezpieczeństwo energetyczne kraju. Jeden duży multienergetyczny koncern zyska także zupełnie nową pozycję negocjacyjną – zarówno w przypadku zakupu surowców, jak przy wejściu na międzynarodowy rynek obrotu paliwami i energią. Wzmocni to nie tylko konkurencyjność polskiej gospodarki, ale przyczyni się również do budowania bezpieczeństwa energetycznego naszych sąsiadów, państw bałtyckich, Czech czy Słowacji.

Jednocześnie jeden silny podmiot będzie miał znacznie większą możliwość skutecznego działania w obliczu transformacji energetycznej, zaostrzającej się konkurencji i coraz bardziej restrykcyjnych regulacji środowiskowych. Również zachodni giganci – BP, Total, Shell czy Repsol – wydłużają i integrują łańcuchy wartości oraz inwestują w perspektywiczne obszary. Połączony podmiot będzie mógł efektywniej planować konieczne do poniesienia nakłady inwestycyjne związane z transformacją energetyczną.

W świetle tych wszystkich wyzwań konsolidacja kluczowych dla bezpieczeństwa energetycznego kraju spółek jest odpowiedzią także na wydarzenia, jakie przynosi kryzys energetyczny wywołany agresją Rosji na Ukrainę i używaniem przez Moskwę surowców energetycznych, jako politycznej broni.

Synergie z połączenia kompetencji

Działalność PKN ORLEN, powiększonego o Grupę LOTOS i GK PGNiG, dopełnia się w wielu obszarach, m.in. w szerokim portfelu koncesji poszukiwawczych i wydobywczych, inwestowaniu w alternatywne źródła energii, rozwijaniu sektora ciepłowniczego. Wejście PGNiG do zintegrowanej grupy i połączenie z segmentem rafinerii i petrochemii oznacza większą stabilizację osiąganych wyników finansowych.

Wieloletnie doświadczenie PGNiG w poszukiwaniu i wydobyciu węglowodorów w kraju i za granicą, posiadane przez spółkę w tym zakresie kompetencje i jej zespół specjalistów, w połączeniu z podmiotami sektora upstream PKN ORLEN, wpłyną na poszerzenie możliwości rozwoju działalności w koncernie multienergetycznym, a w efekcie na poprawę bezpieczeństwa energetycznego Polski.