Święta Bożego Narodzenia u prawosławnych

U chrześcijan wschodnich - między innymi u wyznawców prawosławia i grekokatolików - rozpoczął się okres świąt Bożego Narodzenia

Publikacja: 06.01.2011 01:00

Święta Bożego Narodzenia u prawosławnych

Foto: Fotorzepa, Łukasz Solski

Dziś będą oni obchodzić Wigilię, a jutro Boże Narodzenie. 8 stycznia grekokatolicy wspominają Świętą Rodzinę, a 9 stycznia - św. Szczepana.

W obrządku prawosławnym, przygotowaniem do świąt jest ścisły czterdziestodniowy post.

Wigilię spędza się w gronie najbliższych, przed rodzinną ikoną.

Wieczerza wigilijna składa się z dwunastu dań. Na stole, zgodnie z tradycją, powinny się znaleźć: chleb - symbol pożywienia, czosnek - symbolizujący zdrowie, sól - oznaczająca obfitość, miód - symbol słodyczy i powodzenia oraz postne potrawy.

Od pewnego czasu upowszechnił się zwyczaj uroczystego dzielenia prosfory, przaśnego błogosławionego chleba przyniesionego z cerkwi.

Cykl świąt zimowych, w skład których wchodzi Boże Narodzenie i Nowy Rok obchodzony 14 stycznia, zamyka 19 stycznia święto Epifanii, symbolizujące chrzest Pański w Jordanie. W Polsce jest około 600 tysięcy wyznawców prawosławia.

[srodtytul]Świętowanie według kalendarza juliańskiego[/srodtytul]

Chrześcijanie wyznania prawosławnego i grekokatolickiego zasiadają do wieczerzy wigilijnej, kiedy na niebie pojawia się pierwsza gwiazda. Wierni przystrajają choinkę - "drzewko, które otuliło gałęziami Świętą Rodzinę, chroniąc ją przed wzrokiem żołnierzy Heroda".

Najwytrwalsi prawosławni i grekokatolicy w Wigilię powstrzymują się od jedzenia cały dzień, aż do rozpoczęcia uroczystej wieczerzy.

Po wigilijnej kolacji spieszą na nabożeństwo do cerkwi, gdzie zostaną odprawione uroczyste wieczernie. Uczestniczą tam w wielogodzinnym "całonocnym czuwaniu z liturgią". Dopiero po jego zakończeniu w cerkwiach rozbrzmiewają kolędy. W Boże Narodzenie, świąteczny dzień rozpoczyna uroczyste śniadanie, zaś po południu w cerkwiach odbywają się Wielkie Nieszpory.

Niektórzy polscy prawosławni obchodzą święta zgodnie z kalendarzem gregoriańskim, czyli oficjalnym, podobnie jak katolicy. Tak jest zwłaszcza w dużych miastach. Na Białostocczyźnie natomiast, gdzie mieszka większość prawosławnych, pozostał dawny obyczaj świętowania według kalendarza juliańskiego, czyli 13 dni później niż katolicy.

W tym czasie święta obchodzą także niektóre parafie grekokatolickie i obrządku ormiańskiego oraz zamieszkujący głównie na Suwalszczyźnie, starowierzy.

Prawosławie jest jednym z trzech głównych, obok katolicyzmu i protestantyzmu, odłamów chrześcijaństwa. Jest też największym na Wschodzie Kościołem, który ukształtował się i początkowo rozwijał w imperium bizantyjskim oraz w krajach znajdujących się pod wpływem kultury bizantyjskiej.

Ponadto istnieją inne Kościoły wschodnie: koptyjski, etiopski, chaldejski, jakobicki i ormiański.

Kultura
Afera STOART: czy Ministerstwo Kultury zablokowało skierowanie sprawy do CBA?
Kultura
Cannes 2025. W izraelskim bombardowaniu zginęła bohaterka filmu o Gazie
Kultura
„Drogi do Jerozolimy”. Wystawa w Muzeum Narodowym w Warszawie
Kultura
Polska kultura na EXPO 2025 w Osace
Kultura
Ile czytamy i jak to robimy? Młodzi więcej, ale wciąż chętnie na papierze