Gwiazda wybucha jako supernowa i dusi się w kosmicznym pyle

Polscy i amerykańscy badacze odkryli gwiazdę, która właśnie zakończyła życie w wybuchu supernowej

Publikacja: 14.10.2010 00:27

Gwiazda wybucha jako supernowa i dusi się w kosmicznym pyle

Foto: AFP

Zespołem naukowców z Uniwersytetu Stanowego Ohio i Uniwersytetu Warszawskiego kierował dr Szymon Kozłowski z Obserwatorium Astronomicznego UW. Odkrycie opisane zostało w magazynie „The Astrophysical Journal”.

Wśród danych dostarczonych przez Kosmiczny Teleskop Spitzera w latach 2004 – 2008 zespół poszukiwał jąder galaktyk z czarnymi dziurami. Ich istnienie manifestowane jest przez emisję olbrzymiej ilości energii.

– Nie spodziewaliśmy się odkrycia gwiazdy supernowej w takich danych – wyjaśnia dr Kozłowski. – Supernowe emitują duże ilości energii w formie światła, ale nie ciepła.

Położony w odległości 3 mld lat świetlnych od nas obiekt nie pasował do opisu jądra galaktyki. Ogromne ilości energii wypływały z niego przez sześć miesięcy. Strumień zniknął w marcu 2008 roku. Fakt ten przekonał astronomów, że mają do czynienia z tzw. gwiazdą supernową, i to wyjątkowo masywną.

– W ciągu pół roku obiekt ten wyemitował więcej energii niż Słońce w całym życiu – opowiada dr Kozłowski.

Pozostała zagadka do wyjaśnienia: zaskakująco niska temperatura obiektu: ok. 700 st. Celsjusza. Sprawcą okazał się pył w ogromnej ilości. Masa gwiazdy to 50 mas Słońca, dostatecznie dużo, aby przed zakończeniem życia gwiazda wyrzuciła w przestrzeń kosmiczną potężną chmurę pyłu.

Były co najmniej dwie takie erupcje. Pierwsza ok. 300 lat temu, druga cztery lata przed wybuchem supernowej. Wewnętrzna chmura, ta sprzed czterech lat, znajduje się bliżej gwiazdy niż ta sprzed 300.

– Wydaje się, że zewnętrzna chmura musiała być nieprzezroczysta, więc pochłonęła światło, które zamieniła na ciepło – mówi prof. Christopher Kochanek z Uniwersytetu Stanowego w Ohio. – Dlatego supernowa pojawiła się w przeglądzie teleskopu Spitzera jako gorąca chmura pyłu.

Kosmos
SpaceX ostrzega: Nie należy dotykać szczątków rakiety kosmicznej
Kosmos
Kolejny tajemniczy obiekt znaleziony na terytorium Polski. „Zbiornik Falcona 9”
Kosmos
Jak duże jest zagrożenie, że asteroida 2024 YR4 uderzy w Ziemię?
Kosmos
Tajemniczy obiekt spadł na terytorium Polski. Ma związek z rozbłyskami na niebie?
Kosmos
Tajemnicze rozbłyski nad Polską. Jest komentarz szefa MON