Reklama

Gwiazda wybucha jako supernowa i dusi się w kosmicznym pyle

Polscy i amerykańscy badacze odkryli gwiazdę, która właśnie zakończyła życie w wybuchu supernowej

Publikacja: 14.10.2010 00:27

Gwiazda wybucha jako supernowa i dusi się w kosmicznym pyle

Foto: AFP

Zespołem naukowców z Uniwersytetu Stanowego Ohio i Uniwersytetu Warszawskiego kierował dr Szymon Kozłowski z Obserwatorium Astronomicznego UW. Odkrycie opisane zostało w magazynie „The Astrophysical Journal”.

Wśród danych dostarczonych przez Kosmiczny Teleskop Spitzera w latach 2004 – 2008 zespół poszukiwał jąder galaktyk z czarnymi dziurami. Ich istnienie manifestowane jest przez emisję olbrzymiej ilości energii.

– Nie spodziewaliśmy się odkrycia gwiazdy supernowej w takich danych – wyjaśnia dr Kozłowski. – Supernowe emitują duże ilości energii w formie światła, ale nie ciepła.

Położony w odległości 3 mld lat świetlnych od nas obiekt nie pasował do opisu jądra galaktyki. Ogromne ilości energii wypływały z niego przez sześć miesięcy. Strumień zniknął w marcu 2008 roku. Fakt ten przekonał astronomów, że mają do czynienia z tzw. gwiazdą supernową, i to wyjątkowo masywną.

– W ciągu pół roku obiekt ten wyemitował więcej energii niż Słońce w całym życiu – opowiada dr Kozłowski.

Reklama
Reklama

Pozostała zagadka do wyjaśnienia: zaskakująco niska temperatura obiektu: ok. 700 st. Celsjusza. Sprawcą okazał się pył w ogromnej ilości. Masa gwiazdy to 50 mas Słońca, dostatecznie dużo, aby przed zakończeniem życia gwiazda wyrzuciła w przestrzeń kosmiczną potężną chmurę pyłu.

Były co najmniej dwie takie erupcje. Pierwsza ok. 300 lat temu, druga cztery lata przed wybuchem supernowej. Wewnętrzna chmura, ta sprzed czterech lat, znajduje się bliżej gwiazdy niż ta sprzed 300.

– Wydaje się, że zewnętrzna chmura musiała być nieprzezroczysta, więc pochłonęła światło, które zamieniła na ciepło – mówi prof. Christopher Kochanek z Uniwersytetu Stanowego w Ohio. – Dlatego supernowa pojawiła się w przeglądzie teleskopu Spitzera jako gorąca chmura pyłu.

Kosmos
To odkrycie może być przełomem. Naukowcy po raz pierwszy „zobaczyli” ciemną materię?
Kosmos
Ta roślina jest w stanie przetrwać w kosmosie? Zaskakujące wyniki eksperymentu
Kosmos
Przełomowe badania nad superburzą geomagnetyczną z 2024 roku
Kosmos
Szykuje się rewolucja w kosmologii? „To oznacza ogromną zmianę paradygmatu”
Materiał Promocyjny
Jak producent okien dachowych wpisał się w polską gospodarkę
Kosmos
Najjaśniejsza i największa superpełnia w 2025 roku. Kiedy obserwować Księżyc w listopadzie?
Materiał Promocyjny
Lojalność, która naprawdę się opłaca. Skorzystaj z Circle K extra
Reklama
Reklama
REKLAMA: automatycznie wyświetlimy artykuł za 15 sekund.
Reklama
Reklama