Będziemy walczyć o rynek kapitałowy aż do skutku

Panie prezesie, odwieczne pytanie: co z tym rynkiem kapitałowym?

Unia rynków kapitałowych, deregulacja, wsparcie krajowych inwestycji strategicznych to priorytetowe tematy dla rynku na ten i kolejny rok. Od lat powtarzam, że luka produktywności i innowacyjności, jaką Europa wykazuje względem USA to „zasługa” oparcia finansowania na bankach. To rynki kapitałowe finansują innowacyjne projekty, które napędzają rozwój gospodarczy i budują konkurencyjność. Nie tylko Polska, ale i cała Europa musi więc w końcu postawić na rozwój rynków kapitałowych. I wreszcie widać po inicjatywach unijnych, że jest tego świadomość. To, czego teraz potrzebujemy, to woli politycznej i wsparcia na poziomie rządu. Trzeba pamiętać, że rynki finansowe nie przyjmują samoistnie swojego kształtu, ale podlegają regulacjom prawnym, które formułują zasady działania. Dlatego wielki projekt „Rynek kapitałowy first” powinien być filarem wzrostu gospodarczego. Nie ma co już szukać dowodów, że trzeba albo powodów, dlaczego nie.

Co więc należy zrobić?

Jednym z elementów działania powinna być przemyślana deregulacja. Dzisiaj nie potrzebujemy kolejnych regulacji, które są przede wszystkim ciężarem. Nadpisywanie regulacji nad regulacjami doprowadziło nas tu, gdzie jesteśmy. Widać, że to droga donikąd. Regulacje krępują bowiem działalność i pochłaniają ogromne zasoby kapitałowe, jak i ludzkie chociażby w firmach inwestycyjnych. Dzisiaj maklerzy i analitycy stanowią już mniejszość zatrudnionych w domach maklerskich, a to właśnie oni powinni być ich fundamentem. Deregulacja nie oznacza jednak braku zasad. Pewne fundamenty pozostają, takie jak np. ochrona inwestora. Jednak i tu nie należy doprowadzać sytuacji ad absurdum. W tym kontekście bardzo ważna kwestia: inwestor na rynku kapitałowym nie może być traktowany jak konsument, a do tego obecnie zmierzają regulacje. To nie sprzyja budowaniu kultury inwestycyjnej. Powoduje to bowiem, że pracownicy firm inwestycyjnych czy też banków ograniczają się do sprzedaży najprostszych produktów, bo boją się odpowiedzialności. Prawo dotyczące ochrony konsumenta absolutnie nie może być stosowane w odniesieniu do inwestorów, bo ci są chronieni w inny sposób. Inwestorów nie można przecież chronić przed tym, czy zyskają, czy stracą. Produkty inwestycyjne charakteryzują się przecież oczekiwaną wyższą stopą zwrotu, a to też oznacza większe ryzyko. Niby jest to banał, ale dzisiaj trzeba znów jasno mówić czym różni się inwestowanie od oszczędzania. W Europie niestety te dwa pojęcia się mieszają, a to siłą rzeczy prowadzi do ograniczania ryzyka. Kolejna kwestia to oczywiście podejście do spółek, czyli emitentów. Trzeba się dzisiaj zastanowić, czy mamy elementy i zachęty, które w jakimś stopniu rekompensują im koszty bycia spółką publiczną.

Czytaj więcej

Giełda

WIG20 w kierunku szczytu

Wyraźna przewaga europejskich giełd utrzymywała się także w czwartek. GPW jest znów na drodze do rekordów.

To w sumie dobrze trafiliście, bo przecież deregulacja to teraz modny temat.

O potrzebie deregulacji mówimy już od dawna, ale faktycznie teraz jest dobry moment, żeby znów nasze postulaty wybrzmiały mocniej. W pierwszej kolejności przygotowaliśmy 13 postulatów i pomysłów, które pozwoliłby rozluźnić gorset regulacyjny dla firm inwestycyjnych i całego rynku kapitałowego. Regulacje są bowiem dla rynku kosztem, a te im są większe tym bardziej wpływają oczywiście na biznes. Na koniec tracimy sens działania na rynku na rzecz compliance. Chcę też podkreślić, że te 13 pomysłów, o których wspomniałem, to tak naprawdę dopiero początek.

Przed nami XXV konferencja Izby Domów Maklerskich w Bukowinie. Czy te wasze postulaty to nie jest trochę takie wołanie na pustkowiu? Wiele tez, które lansujecie się powtarza od lat, tylko, że niewiele z tego wychodzi.

Będziemy walczyć aż do skutku. Rynek kapitałowy nie jest przecież sam dla siebie, tylko dla całej gospodarki, a co ważniejsze dla obywateli, aby mogli korzystać z owoców wzrostu polskich przedsiębiorstw. Musi być tego świadomość na poziomie politycznym. My swoje postulaty i pomysły dotyczące nowych impulsów dla rynku kapitałowego przedstawiliśmy już w kwietniu ubiegłego roku. Zdajemy sobie oczywiście sprawę, że minister finansów miał też wiele innych spraw po drodze na głowie, niemniej jednak cieszy nas, że ostatnio pojawiły się zapowiedzi i pomysły, które mogłyby faktycznie przysłużyć się rynkowi kapitałowemu. Trzeba oczywiście pamiętać, że nawet jeśli te pomysły będą wprowadzane w życie, to nie sprawią nagle, że rynek zacznie się rozwijać. To jest proces, który wymaga czasu. To, że wprowadzanie zmian na rynku kapitałowym zajmuje tyle czasu, jest też pochodną tego, że rynek jest słaby i nie ma siły przebicia. Wystarczy przypomnieć chociażby to, co stało się z OFE. Mimo wielu protestów, zmian w OFE nie udało się zatrzymać i cierpieliśmy przez to bardzo długie lata. Dopiero teraz, dzięki PPK, udaje się krok po kroku zasypywać mechanizm suwaka. Powoli, ale jednak odbudowujemy siłę rynku kapitałowego, ale droga wciąż jest długa.

Z perspektywy historii zawsze jest „coś”. Uczestnicy rynku kapitałowego mogliby w zasadzie mówić, że „biednemu zawsze wiatr w oczy”.

Trzeba się skupić na fundamentach. To bardzo łatwa ocena sytuacji, panie redaktorze. Wróćmy więc do faktów. Od wielu lat postulujemy o powołanie ministerstwa ds. rynku kapitałowego, po to, aby ten projekt zyskał rangę i świadomość wśród polityków. Od lat mówimy o zniesieniu podatku Belki – dla zachęcania do inwestycji, do transferu części gospodarstw domowych w kapitał dostępny dla polskich firm na giełdzie. Od początku mówiliśmy, że giełda powinna się skupić na swojej podstawowej działalności, do której została powołana. Od lat mówimy także, jaki błędem były zachęty dla zdalnych członków, ponieważ to osłabi siłę krajowej branży biur i domów maklerskich, która jest fundamentalna dla obsługi polskich inwestorów i polskich firn pozyskujących kapitał na giełdzie.

I tak mówicie to od wielu lat…

Nie zgadzam się. Patrząc na to, gdzie był punkt startowy, to jednak rynek kapitałowy bardzo mocno się rozwinął. Rynek kapitałowy jest tam, gdzie jest kapitał, w szczególności ten instytucjonalny. Dlatego tak ważną rolę na naszym rynku odgrywały OFE, bo ten kapitał przyciągał spółki. Zmiany w OFE miały więc wiele negatywnych skutków, w tym podważenie zaufania, nadpodaż papierów i ograniczenia bazy inwestorów. Ale duże nadzieje wiążemy z PPK.

Tylko temat OFE to już dawno zamknęliśmy. Pytam o to, co jest tu i teraz. Widzi pan jakieś pozytywy?

Są zapowiedzi zmian, które mają objąć rynek kapitałowy.

Ale to wciąż tylko zapowiedzi.

Mam nadzieję, że na zapowiedziach się nie skończy. Jesteśmy odpowiedzialną organizacją i też zdajemy sobie sprawę z tego, jakie są uwarunkowania polityczne. Cieszy nas zaś to, że właściwi ludzie są na właściwym miejsce. Mam tutaj na myśli zarówno Ministerstwo Finansów, ale też i Giełdę Papierów Wartościowych. To pozwala nam wierzyć w to, że jednak na zapowiedziach teraz się nie skończy.

Rok temu też tak mówiliście.

Z tym, że teraz pojawiły się już propozycje kierunkowych zmian w tym chociażby zwiększenie limitu wpłat na konta IKZE. Jest to o tyle istotne, gdyż już teraz widać rosnącą świadomość emerytalną Polaków, co przekłada się na większą popularność kont emerytalnych w branży maklerskiej, dla której jest to przecież też dodatkowy biznes. Cały czas także postulujemy o zachęty podatkowe dla inwestorów i emitentów, a ze strony ministra finansów też była deklaracja, że MF również pracuje obecnie nad tym tematem.

Mówi pan o limitach na IKZE… sam pomysł wydaje się słuszny, tylko problem w tym, że już teraz te limity nie są w pełni wykorzystywane.

Zdajemy sobie z tego sprawę, dlatego uważamy, że państwo powinno też zaangażować się w promocję tego typu produktów. Dzisiaj tak naprawdę robią to pojedyncze firmy, a brakuje jasnego, odgórnego przekazu. Oczywiście to też nie oznacza, że firmy inwestycyjne siedzą z założonymi rękami. To, że na giełdzie pojawiają się takie firmy, jak ostatnio Diagnostyka, jest tego najlepszym przykładem.

Wspomniał pan o debiucie Diagnostyki. Tylko jej debiut nie jest zasługą żadnego z polityków. Może więc nie ma co na nich liczyć i robić swoje?