Podczas gdy kraje zachodnie negocjowały sposób przekazania Ukrainie części zamrożonych rezerw rosyjskiego banku centralnego, a policja szukała w krajach europejskich jachtów i innego majątku rosyjskich oligarchów, Kremlowi udało się zgromadzić i ukryć nowe rezerwy walutowe równe połowie budżetu federacji.
Skąd się wzięły ukryte pozycje Banku Rosji
Od początku 2022 roku na rachunkach zagranicznych zgromadzono 180 mld dol. – szacuje Janis Kluge, badacz Niemieckiego Instytutu Studiów nad Bezpieczeństwem Międzynarodowym, który obliczył podaną kwotę na podstawie statystyk Banku Rosji i innych dostępnych publikacji finansowych. W danych Banku Rosji o międzynarodowej pozycji inwestycyjnej Rosji pieniądze te (180 mld dol.) uwzględniane są jako „pozostałe inwestycje”, „kredyty, pożyczki, środki pieniężne i depozyty” oraz „pozostałe zadłużenie”.
Czytaj więcej
Od agresji na Ukrainę Rosja straciła większość Bezpośrednich Inwestycji Zagranicznych (BIZ). Bank Rosji przyznaje, że dziś rosyjski biznes może liczyć tylko na siebie.
Najprawdopodobniej „ukryte rezerwy” to pieniądze największych koncernów eksportowych, pisze Kluge cytowany przez opozycyjną gazetę „The Moscow Times”. W 2022 r. Rosja uzyskała rekordowe przychody z eksportu surowców (591,5 mld dol.) i rekordową w historii nadwyżkę bilansu płatniczego (227,4 mld dolarów). W 2023 r. nadwyżka zmniejszyła się, ale pozostała znacząca (118,3 mld dol.). Waluta w takich wielkościach nie trafiała ani na rachunki w rosyjskich bankach komercyjnych, ani do rezerw objętego sankcjami Banku Rosji, sprawdził Kluge.
Wielkość „ukrytych pieniędzy” zgromadzonych za granicą równa się połowie rosyjskiego budżetu federalnego (406 mld dol.). Porównywalna też jest z całą rezerwą złota banku centralnego (188 mld dolarów) i prawie dwukrotnie większa od własnych rezerw dewizowych. Jedyne, co rosyjski regulator ma do dyspozycji, to około 100 mld dolarów zgromadzonych w chińskich juanach. Jednak wobec decyzji Chin z sierpnia nie można tych juanów wykorzystać np. w handlu zagranicznym. Pekin zarządził, by w obrocie z Rosją były tylko juany z zasobów chińskich.
