„Kobieta, która straciła trzy królestwa, żona, która straciła trzech mężów, kobieta, która straciła głowę". Ten slogan reklamujący jeden z filmów o królowej Szkocji oddaje jej dramat. Ścięta 8 lutego 1587 r. z rozkazu Elżbiety I, królowej Anglii, jest jedną z najbardziej tragicznych postaci w historii zachodniej Europy.
Przez całe życie pozostawała w cieniu angielskiej kuzynki, z którą łączyły ją więzy krwi i zawiłe relacje polityczne. Maria jako prawnuczka Henryka VII była bowiem prawowitą pretendentką do angielskiego tronu. W kształtowanych przez wieki opiniach jawiła się raz jako święta, tragicznie zdradzona i zabita przez wrogów Kościoła katolickiego, raz zaś jako zakłamana ladacznica, mężobójczyni, uzurpatorka tronu zwalczająca wyznawców Kościoła anglikańskiego.