Jak inicjować rozwiązania podatkowe korzystne dla sektora małych i średnich przedsiębiorstw? W końcu te podmioty wypracowują aż połowę polskiego PKB. Dlaczego, jak twierdzą eksperci, nie działają inne – poza wpływami do budżetu – funkcje tego systemu, takie jak stymulowanie inwestycji i innowacji? Jak przywrócić zaufanie podatnika do państwa? Odpowiedzi na te pytania poszukiwali uczestnicy panelu „System podatkowy, fiskalizm, biznes” podczas Europejskiego Kongresu Gospodarczego.
Adam Abramowicz, rzecznik małych i średnich przedsiębiorców, zauważył, że podatki „nie są najwyższe, jeśli chodzi o ich wartość cyfrową, za to są niezwykle skomplikowane i ich pobór jest bardzo kosztowny nie tylko dla przedsiębiorców, ale też i dla budżetu”. – Zdecydowanie można zmienić tę praktykę. Mamy nadzieję, że rząd i Sejm pójdą drogą upraszczania procesu ściągania danin – powiedział Adam Abramowicz.
Marek Chmaj, wspólnik zarządzający, szef departamentu prawa konstytucyjnego, administracyjnego i procesu inwestycyjnego w kancelarii Chmaj i Partnerzy, stwierdził, że „wszyscy oczekujemy od systemu podatkowego, że będzie miał kilka wartości”. – Musi być zrozumiały. Prawo, zwłaszcza podatkowe, musi być tworzone w sposób wzbudzający zaufanie do państwa. Musi być przewidywalne. Podatnik, przedsiębiorca nie może być zaskakiwany regulacjami, a vacatio legis powinno być dostosowane do danego podatku. Jako prawnik i praktyk oczekiwałbym, że zmiany prawa podatkowego to będą projekty rządowe, które będą dyskutowane z partnerami społecznymi, w tym przedsiębiorcami – postulował Marek Chmaj.
Równa konkurencja
Do wymienionych w dyskusji problemów Aleksandra Kalinowska, partner w Andersen, dodała kwestię równej konkurencji. – Polityka podatkowa powinna zapewniać równe zasady konkurencyjności podmiotów. Tymczasem konkurencyjność jest zaburzona między poszczególnymi firmami chociażby w branży napojów alkoholowych – mówiła Aleksandra Kalinowska. – Przed wprowadzeniem jakiejkolwiek zmiany podatkowej należałoby przeanalizować jej praktyczny wpływ na biznes. Projekty aktów prawnych podatkowych są przygotowywane w Ministerstwie Finansów, gdzie są określone, krótkoterminowe cele budżetowe, rzadko kiedy patrzy się na dłuższą perspektywę gospodarczą, na to, czy system będzie stabilny, czy dane rozwiązanie przyciągnie inwestycje, jak wpłynie na określone gałęzie gospodarki. Nie zawsze brany jest pod uwagę głos przedsiębiorców. Tego dialogu brakuje. To jest bardzo istotny element i Polska powinna zmierzać w tę stronę – argumentowała ekspertka.
– System podatkowy ma bardzo dużo wad, które wynikają z tego, że kolejne rządy wprowadzają zmiany, nie patrząc na system całościowo, tylko punktowo – powiedział Marcin Zieliński, prezes i główny ekonomista Fundacji Forum Obywatelskiego Rozwoju. – A jak już miała być całościowa reforma podatku dochodowego, czyli Polski Ład, to się skończyło nieładem, m.in. dlatego, że zupełnie zignorowano konsultacje publiczne, wprowadzano ustawy w ogromnym pośpiechu z bardzo krótkim vacatio legis, bez przemyślenia konsekwencji. Okazało, że problemy są bardzo poważne, chociażby duża część podatników zaczęła nagle odprowadzać bardzo duże zaliczki, mimo że miała być obniżka podatków – dodał.