Walka o lepszy ład korporacyjny w spółkach z udziałem Skarbu Państwa

PKO BP, Pekao, Orlen i KGHM powołały do rad nadzorczych niezależnych członków, którzy reprezentować będą akcjonariuszy mniejszościowych. Z inicjatywą wystąpiły Otwarte Fundusze Emerytalne. Czy to początek długofalowych, pozytywnych zmian?

Publikacja: 14.01.2025 04:05

Walka o lepszy ład korporacyjny w spółkach z udziałem Skarbu Państwa

Foto: Fotorzepa/Cezary Piwowarski

Spółki z udziałem Skarbu Państwa w akcjonariacie odpowiadają za ponad połowę portfela WIG20 i dominują w obrotach na warszawskiej giełdzie. Bolączką w tej grupie firm jest szwankujący ład korporacyjny, co pośrednio obniża ich wyceny (większe ryzyko) i ma negatywne przełożenie na stopy zwrotu m.in. uczestników PPK. W tym kontekście pozytywnie ocenić należy inicjatywy organizacji branżowych i inwestorów instytucjonalnych, dążących do zwiększenia ładu korporacyjnego.

Początek drogi do zwiększenia ładu korporacyjnego w spółkach z udziałem Skarbu Państwa

W ten scenariusz wpisuje się inicjatywa OFE, które w trzech podmiotach zawnioskowały o zwołanie nadzwyczajnych walnych zgromadzeń i zgłosiły kandydatów do rad nadzorczych.

– Zapowiedzi Ministerstwa Aktywów Państwowych dotyczące potrzeby poprawy ładu korporacyjnego w spółkach z udziałem SP otworzyły przestrzeń do dialogu z naszym środowiskiem. Odbyliśmy wiele spotkań w resorcie, w tym także z ministrem Jakubem Jaworowskim. Zaprezentowaliśmy nasze dobre praktyki i propozycje dotyczące szerszego włączenia interesariuszy mniejszościowych w sprawowanie nadzoru – komentuje Małgorzata Rusewicz, prezes Izby Gospodarczej Towarzystw Emerytalnych. Dodaje, że minister poparł propozycje, oceniając, że są one zgodne z działaniami podejmowanymi przez MAP.

– Mamy nadzieję, że zmiany w radach nadzorczych Pekao i PKO BP czy takich firm, jak Orlen i KGHM, stanowią początek wzmacniania i rozwoju działań nadzorczych w spółkach, w których dotąd głos miało wyłącznie państwo, a perspektywy pozostałych współwłaścicieli będą uwzględniane – podsumowuje Rusewicz.

Inicjatywa funduszy emerytalnych wpisuje się również w ideę stojącą za dyrektywą Women on Boards. Wśród osób zgłoszonych przez fundusze i wybranych do RN znalazły się trzy kobiety i jeden mężczyzna.

Ile akcji ma państwo

Szwankujący ład korporacyjny w spółkach z udziałem SP uderza nie tylko w portfele inwestorów instytucjonalnych, ale też w drobnych graczy. Wpływ polityki na rynek kapitałowy i brak poszanowania praw akcjonariuszy mniejszościowych od lat pojawiają się wśród odpowiedzi na pytanie, jakie są największe słabości polskiego rynku – wynika z badań Stowarzyszenia Inwestorów Indywidualnych.

Obecnie na rynku głównym GPW notowanych jest 410 spółek, w tym 367 krajowych i 43 zagraniczne. Ich kapitalizacja wynosi odpowiednio 757 mld zł oraz 785 mld zł. Biorąc pod uwagę tylko firmy krajowe, największym inwestorem na warszawskiej giełdzie jest Skarb Państwa, kontrolujący obecnie akcje o wartości rzędu 90 mld zł, co stanowi prawie 12 proc. łącznej kapitalizacji wszystkich krajowych spółek. Najwięcej w giełdowym portfelu SP ważą walory takich spółek, jak: Orlen, PKO BP, PZU, PGE oraz KGHM.

W ostatnich latach wartość akcji będąca w posiadaniu SP oscylowała w przedziale 80–100 mld zł. Rosła wraz z rosnącymi wycenami banków, które były motorem trwającej od jesieni 2022 r. do połowy 2024 r. hossy. Natomiast spadała wraz ze zniżkującymi notowaniami Orlenu. 12 miesięcy temu za jego akcję trzeba było zapłacić 60 zł, teraz kurs oscyluje w okolicach 50 zł.

W pierwszej dziesiątce największych akcjonariuszy na GPW mamy też kilka OFE oraz jedną osobę fizyczną. To Tomasz Biernacki, założyciel i wiodący akcjonariusz sieci handlowej Dino. Ma akcje warte 20 mld zł. Dla porównania: to dwa razy więcej niż wynosi łączna kapitalizacja wszystkich 359 spółek notowanych teraz na NewConnect.

Spółki z udziałem Skarbu Państwa w akcjonariacie odpowiadają za ponad połowę portfela WIG20 i dominują w obrotach na warszawskiej giełdzie. Bolączką w tej grupie firm jest szwankujący ład korporacyjny, co pośrednio obniża ich wyceny (większe ryzyko) i ma negatywne przełożenie na stopy zwrotu m.in. uczestników PPK. W tym kontekście pozytywnie ocenić należy inicjatywy organizacji branżowych i inwestorów instytucjonalnych, dążących do zwiększenia ładu korporacyjnego.

Pozostało jeszcze 87% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Biznes
Podcast „Twój Biznes”: Francja naciska na Polskę w sprawie zakupów zbrojeniowych
Biznes
Polska odkręca kurek z pieniędzmi na AI. Chodzi o miliardy złotych
Biznes
Pragmatyczna transformacja – dobre rozwiązanie na trudny czas
Biznes
Orlen chce transformować nie tylko Polskę, ale i nasz region
Biznes
Bezpieczeństwo energetyczne – warunek odpowiedzialnej transformacji