Uczelnie w Holandii przestaną przyjmować cudzoziemców. Dramatyczna sytuacja

W ubiegłym roku na holenderskich uniwersytetach studiowało 115 tys. cudzoziemców, o 11 tys. więcej niż rok wcześniej. Statystyki podają, że 40 proc. studentów pierwszego roku nie pochodzi z Holandii. Te liczby mają się jednak już niedługo zmienić, bo krajowe uczelnie mają przestać przyjmować cudzoziemców.

Na życzenie parlamentu

Holenderskie ministerstwo edukacji wysłało pismo do krajowych uczelni nakazując wstrzymanie aktywnej rekrutacji studentów z zagranicy i zamrożenie stypendiów. Pomysł nie jest nowy, bo ograniczenia liczby studentów spoza Holandii już od pewnego czasu żądała Izba Reprezentantów. Pod koniec listopada socjaliści (SP) i wchodzący w skład koalicji rządzącej chadecy (CDA) zawnioskowali o zamrożenie rekrutacji cudzoziemców, a pomysł ten poparła parlamentarna większość. Teraz holenderski rząd podjął się jego realizacji. Ministerstwo tłumaczy, że to dobra decyzja, bo odciąży wykładowców, którzy dzisiaj nie dają sobie rady z nawałem obowiązków, poza tym znikną problemy z przeludnionymi salami wykładowymi i trudności z zakwaterowaniem studentów. A te są ogromne, bo dla zagranicznych studentów bardzo często brakuje mieszkań, a akademiki czy domy studenckie są w kraju rzadkością.

Studenci w namiotach

Zgodnie z danymi przedstawionymi przez organizację Kences, która każdego roku przedstawia wyniki monitoringu warunków mieszkaniowych studentów w Holandii, w ubiegłym roku w kraju zabrakło mieszkań dla 22 tys. osób. Sytuację zaogniła pandemia, bo kiedy zajęcia powróciły w trybie stacjonarnym nagle na uczelnie zjechali studenci kilku roczników na raz. Szacuje się, że liczba bezdomnych studentów może wzrosnąć nawet do 50 tys. w roku akademickim 2024-2025. Rząd postanowił nie dopuścić do najczarniejszego scenariusza.

– Myślę, że w tym wszystkim nawet nie tyle chodzi o obciążenie uczelni pracą, bo wystarczyłoby poprawić system zarządzania i po prostu zapewnić odpowiednią liczbę wykładowców, ile o problem na rynku mieszkaniowym. Wielu moich studentów ma poważne problemy ze znalezieniem kwaterunku, znam też kilku, którym to się nie udało i musieli wrócić do domu – komentuje w rozmowie DW prof. John Morijn z katedry prawa w holenderskim Uniwersytecie Groningen.

– Nie mamy miejsc. Niektórzy zagraniczni studenci śpią w namiotach – mówił w wywiadzie dla stacji NOS poseł Peter Kwint z Partii Socjalistycznej.

– To prawda. Zdarza się, że studenci tymczasowo trafiają do namiotów, albo nocują w halach na uczelniach, sama miałam kolegę na roku, który mieszkał w ten sposób chyba przez dwa miesiące. Pamiętam też jak w ramach protestów niektórzy koczowali w budynku ratusza – mówi DW Maja, która studiuje prawo międzynarodowe na Uniwersytecie Groningen. Wcześniej w Holandii kończyła też licencjat. Z pochodzenia jest Polką, ale wychowała się w Niemczech, tam też skończyła szkołę średnią. Jeśli chodzi o zakwaterowanie w Groningen, to Maja miała szczęście, bo udało się jej wynająć pokój w domu, który dzieli z innymi studentami. Paradoksalnie pomogła jej pandemia. – W czasie COVID-19 zajęcia odbywały się zdalnie, więc wiele osób kontynuowało naukę ze swoich krajów. Rynek nie był taki przepełniony, łatwiej było wtedy znaleźć mieszkanie na wynajem – opowiada.

Minister pisze list

– Oczywiście widzimy pozytywne aspekty umiędzynarodowienia edukacji, jednak koszty związane z przeciążeniem wykładowców i problemami kwaterunkowymi są zbyt wysokie. Obawiamy się, że w dłuższej perspektywie może to doprowadzić do pogorszenia jakości holenderskiego systemu edukacji – napisał w liście do uczelni minister edukacji Robbert Dijkgraaf.

Maja mówi, że wykładowcy na jej uniwersytecie też już zaczęli protestować z powodu nadmiaru pracy. – Zwlekają z wystawianiem ocen, są dostępni dla studentów tylko w trakcie krótkich okienek – wymienia studentka.

Młodzi chętnie wybierają studia w Holandii

Rząd informuje, że restrykcje w przyjmowaniu zagranicznych studentów dotyczyć mają przede wszystkim uniwersytetów nauk stosowanych i uniwersytetów badawczych. Rekrutacja cudzoziemców nadal będzie możliwa, choć – podkreślają politycy – bardzo ograniczona i na kierunkach kształcących do zawodów, gdzie występują niedobory na rynku pracy. Mowa tu głównie o zawodach medycznych i związanych z edukacją. Miejsca dla zagranicznych studentów znajdą się także w tych regionach kraju, gdzie populacja maleje. Ale w przypadku wszystkich innych uczelni ministerstwo chce całkowitego i pilnego wstrzymania nowych umów dotyczących przyjmowania studentów z zagranicy i przyznawania im stypendiów. W lutym minister Dijkgraaf przedstawić ma pakiet szczegółowych wytycznych w celu ograniczenia napływu studentów międzynarodowych.

Maja przyznaje, że ani ona, ani jej koledzy ze studiów nie wiedzieli, że holenderski rząd planuje podjąć tak drastyczne kroki.

– Nie mieliśmy pojęcia, że ministerstwo wysłało ten list – mówi.