Thomas Edison ojcem emancypacji

Rozmowa | Michał Kopczyński, historyk z Uniwersytetu Warszawskiego

Publikacja: 12.05.2016 19:15

Rz: Polacy kupują coraz droższy i coraz lepszy sprzęt AGD. Jak upowszechnianie się sprzętu gospodarstwa domowego zmieniło społeczeństwo?

Michał Kopczyński:

Rewolucja przemysłowa w domu zaczęła się w Nowym Jorku, gdzie w 1882 r. Thomas Edison otworzył pierwszą miejską elektrownię. Do lat 30. XX w. zelektryfikowało się 70 proc. gospodarstw w USA i Wielkiej Brytanii. Równie szybko upowszechniły się tanie sprzęty AGD, jak odkurzacz i żelazko, które właściwie wymiotły z domów służące. Służba domowa stała się w zasadzie niepotrzebna i została zastąpiona przez panią domu.

Podobno najwięcej czasu zaoszczędziliśmy dzięki pralce.

Z tym że pralka była strasznie droga, w 1919 r. kosztowała w USA 800 dolarów, czyli tyle, ile ford T. W Anglii w 1945 r. odsetek domów z pralką nie przekraczał 10 proc. Najszybciej upowszechniły się sprzęty rozrywkowe, czyli radio. Niesłychanie ważne było żelazko elektryczne, bo wcześniej prasowanie żelazkiem z duszą [ciężką żelazną sztabką podgrzewaną na palenisku] było bardzo uciążliwe fizycznie. Wynalazki następowały jeden za drugim, jednak w połowie lat 60. kobiety niepracujące poza domem spędzały na pracach domowych o wiele więcej czasu niż w latach 30.

Dlaczego?

Opóźnienie kulturowe względem rozwoju techniki trwało nawet dwa pokolenia. Gdy prace domowe stały się łatwiejsze, to kobiety zaczęły najpierw częściej sprzątać i prasować. Dopiero następne pokolenie dostrzegło nowe szanse i w latach 70. kobiety gremialnie ruszyły na wyższe studia i do zawodów wcześniej typowo męskich. Edison stworzył im warunki do emancypacji, ale musiało minąć trochę czasu, by kobiety z nich w pełni skorzystały.

Rz: Polacy kupują coraz droższy i coraz lepszy sprzęt AGD. Jak upowszechnianie się sprzętu gospodarstwa domowego zmieniło społeczeństwo?

Michał Kopczyński:

Pozostało jeszcze 91% artykułu
Wydarzenia
RZECZo...: powiedzieli nam
Materiał Promocyjny
Garden Point – Twój klucz do wymarzonego ogrodu
Wydarzenia
Czy Unia Europejska jest gotowa na prezydenturę Trumpa?
Wydarzenia
Bezczeszczono zwłoki w lasach katyńskich
Materiał Promocyjny
Jak Meta dba o bezpieczeństwo wyborów w Polsce?
Materiał Promocyjny
GoWork.pl - praca to nie wszystko, co ma nam do zaoferowania!