W czasie pandemii bezpieczniej w sieci

Trzy lata po wprowadzeniu systemu podstawowego szpitalnego zabezpieczenia świadczeń opieki zdrowotnej (PSZ), czyli sieci szpitali, przejście z finansowania opartego na płaceniu za efekt na budżetowe, w formie ryczałtu, okazało się dla szpitali zbawienne w trudnym czasie pandemii.

Czytaj także: Ranking „Bezpieczny szpital 2020”

Ryczałt się zwiększył

Pomimo że w czasie pandemii szpitale nie mogły wywiązać się z wykonania większości świadczeń przewidzianych umową z Narodowym Funduszem Zdrowia, minister zdrowia Adam Niedzielski podjął decyzję o wypłaceniu im co miesiąc 1/12 rocznego ryczałtu lub wartości świadczeń pozaryczałtowych. Przychylił się tym samym do postulatów organizacji zrzeszających m.in. placówki powiatowe. Zdaniem Sławomira Gadomskiego, wiceministra zdrowia odpowiedzialnego m.in. za sytuację szpitali, choć rok pandemii był trudny dla systemu ochrony zdrowia, sytuacja finansowa placówek paradoksalnie się poprawiła. Jego zdaniem wzrost kosztów związanych z zapewnieniem środków ochrony osobistej i przystosowaniem infrastruktury do wymogów sanitarnych pokryły dodatkowe środki na leczenie w postaci wprowadzonej jeszcze przed pandemią podwyżki ryczałtu o 5 proc., kolejne podniesienie go o 3 proc. już w czasie pandemii i doliczanie do każdej faktury rozliczeniowej dla NFZ kolejnych 3 proc. właśnie na pokrycie kosztów związanych z koniecznością zapewnienia odpowiednich warunków udzielania świadczeń w epidemii. Zdania na ten temat wśród zarządzających placówkami są podzielone. Część z nich przyznaje jednak rację ministrowi.

Zmiana sposobu finansowania na ryczałtową od początku budziła sporo kontrowersji. Obowiązująca od ostatniego kwartału 2017 r. sieć szpitali zmieniła sposób finansowania z bazującego na płaceniu za wykonane świadczenia na ryczałt. Jej przeciwnicy podnosili, że obecny system nie pozwala podreperować sytuacji finansowej placówek, znosząc możliwość zapłaty za tzw. nadwykonania, czyli świadczenia wykonane poza przewidzianymi w kontrakcie, za które jednak szpital dostawał wynagrodzenie, choć niższe niż dla procedur zakontraktowanych. Autorzy nowych rozwiązań tłumaczyli jednak, że podniesienie wartości ryczałtu jest możliwe, choć wymaga spełnienia kilku warunków, z których nie wszystkie zależne są od placówek.

Sześć kategorii

System PSZ podzielił placówki na sześć kategorii, którym odpowiadają również kolejne kategorie naszego podrankingu oceniającego placówki w sieci.

Wśród szpitali I stopnia, od których ustawodawca wymaga posiadania co najmniej jednego z oddziałów podstawowych, takich jak chirurgia ogólna, choroby wewnętrzne, ginekologia i położnictwo oraz pediatria, najlepszy okazał się zwycięzca naszego zestawienia – Szpital Specjalistyczny Pro-Familia w Rzeszowie, słynący w regionie przede wszystkim z położnictwa i najwyższego standardu opieki perinatalnej nad matką i jej nienarodzonym dzieckiem, a potem noworodkiem. Działająca od 2009 r placówka w tym roku pobije rekord urodzeń – na świat przyjdzie w niej ponad 5 tys. dzieci, z których wiele wraca później do tutejszego oddziału pediatrycznego.

Ambicją Pro-Familii jest stworzenie kompleksowego ośrodka leczenia chorób piersi, tzw. breast cancer unit, który zaoferuje pacjentom w pełni zintegrowaną opiekę, począwszy od diagnostyki, przez jak najmniej inwazyjne leczenie, po rehabilitację, uwzględniając niezwykle potrzebną opiekę psychologiczną.

Wspaniale radzi sobie także sklasyfikowany na drugim miejscu Szpital Wojewódzki w Opolu, w tym tygodniu wyznaczony jako jeden z tzw. szpitali węzłowych, w których odbywać się będą szczepienia przeciw SARS-CoV-2 dla pracowników sektora ochrony zdrowia. Placówka, która korzysta ze zintegrowanego systemu zarządzania, prócz opieki podstawowej w oddziałach chorób wewnętrznych, chirurgii ogólnej oraz urazowo-ortopedycznej i anestezjologii i intensywnej terapii przyjmuje pacjentów na pododdziałach diabetologii, endokrynologii i gastroenterologii. Dysponuje także oddziałami: zakaźnym, pulmonologicznym, hematologicznym i hematoonkologicznym, a także dermatologii ogólnej i onkologicznym. W tym roku placówka zamieniła się miejscami z Samodzielnym Publicznym Zakładem Opieki Zdrowotnej – Zespołem Zakładów w Makowie Mazowieckim. Placówka, która tym razem uplasowała się na trzecim miejscu, przyciąga pacjentów z odległych części Mazowsza i cieszy się opinią dobrego ośrodka chirurgicznego.

Najwyższe miejsce na podium wśród placówek II poziomu, które prócz oddziałów podstawowych dysponują także tymi specjalistycznymi – np. kardiologicznym czy urologicznym – znalazło się Pleszewskie Centrum Medyczne w Wielkopolsce, które od lat zajmuje czołowe pozycje w naszym rankingu, głownie za sprawą stałego dążenia do podnoszenia jakości, co znajduje potwierdzenie nie tylko w akredytacji CMJ, ale też innych certyfikatach dla placówek ochrony zdrowia. Szpital, który w czasach pandemii stara się udzielać także świadczeń specjalistycznych, dysponuje 40-osobowym izolatorium dla pacjentów, którzy czują się już lepiej, ale nie czują się jeszcze na siłach, by opuścić szpital. Izolatorium utworzono w miejscu oddziału rehabilitacji, a przebywających w nim pacjentów umieszczono na innych oddziałach.

Drugie miejsce wśród placówek II poziomu zajmuje szpital Miedziowego Centrum Zdrowia w Lubinie na Śląsku, które może się pochwalić nie tylko ponad 50-letnim doświadczeniem w opiece nad górnikami, ich rodzinami i pozostałymi mieszkańcami regionu, ale także wykorzystaniem na salach zabiegowych powierzchni z miedzi przeciwdrobnoustrojowej. Tutejszy blok operacyjny był pierwszym w Polsce, w którym na tak szeroką skalę zastosowano rozwiązanie wykorzystywane w renomowanych placówkach na całym świecie.

Sklasyfikowany na trzecim miejscu Szpital Powiatowy w Chrzanowie, którego laboratorium w ramach małopolskiej tarczy antykryzysowej wzbogaciło się o sprzęt zwiększający możliwości wykonywania testów w kierunku koronawirusa.

Wśród placówek III poziomu tryumfuje Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Janusza Korczaka w Słupsku, który w tym roku otworzył call center, czyli biuro rejestracji telefonicznej, z którego dziennie korzysta nawet 700 osób. Drugi w tej kategorii Wojewódzki Szpital Specjalistyczny w Białej Podlaskiej od lat zapewnia najlepszą jakość leczenia w mieście oddalonym o ponad 100 km od ośrodków wojewódzkich – Lublina, Białegostoku czy Warszawy – a sklasyfikowany na miejscu trzecim Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. J. Gromkowskiego we Wrocławiu, który znalazł się na ministerialnej liście 509 szpitali węzłowych, był przez ostatnie miesiące na ustach wszystkich głównie za sprawą ordynatora tutejszego oddziału zakaźnego – konsultanta wojewódzkiego i autorytetu w dziedzinie chorób zakaźnych prof. Krzysztofa Simona.

W sieciowej kategorii szpitali pulmonologicznych lub onkologicznych pierwsze miejsce zajmuje laureat drugiego miejsca w zestawieniu głównym i wieloletni lider naszego rankingu – Centrum Onkologii im. prof. Franciszka Łukaszczyka w Bydgoszczy. Mimo trudnej sytuacji epidemii tutejsi specjaliści starają się nie zwalniać tempa. Niedawno 300 pacjentów wzięło udział w regionalnym programie profilaktycznym w kierunku wykrycia raka płuca. Centrum od lat edukuje pacjentów w zakresie szkodliwości palenia i chorób tytoniozależnych.

Giganci z sercem

Drugie miejsce w tej kategorii zajmuje Zachodniopomorskie Centrum Onkologii, które zapewnia, że mimo pandemii pacjenci zapisani na badania diagnostyczne nie muszą martwić się o terminy, a ich zaplanowane wizyty bądź zabiegi odbędą się planowo, a trzecie – Specjalistyczny Szpital Onkologiczny: Białostockie Centrum Onkologii im. Marii Curie-Skłodowskiej w Białymstoku, które od roku bierze udział w programie pilotażowym koordynowanej opieki nad pacjentami onkologicznymi i od lat promuje profilaktykę nowotworową wśród mieszkańców regionu.

Zwycięzcą wśród szpitali pediatrycznych jest od lat pojawiający się w naszym rankingu Wojewódzki Szpital Dzięcięcy im. J. Brudzińskiego w Bydgoszczy, w którym w październiku przeprowadzono pierwszą w kraju i Europie Środkowo-Wschodniej operację wszczepienia słuchowego implantu pionowego u dziecka. Na drugą pozycję spadł Wojewódzki Specjalistyczny Szpital Dziecięcy im. prof. S. Popowskiego w Olsztynie, a na trzecim znalazło się Centrum Pediatrii im. Jana Pawła II w Sosnowcu. Wśród szpitali ogólnopolskich najwyższe miejsce zajął Centralny Szpital Kliniczny Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, liczący 875 łóżek i rocznie przyjmujący ok. 90 tys. pacjentów – placówka, która nieustannie inwestuje w nowe technologie: w tym roku koszt inwestycji teleinformatycznych przekroczył kilkanaście milionów złotych.

Ostatnia kategoria szpitali ogólnych należy do gigantów – wielkich szpitali klinicznych. Sklasyfikowany na miejscu drugim Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny nr 2 Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie jesienią powitał trojaczki, a w sierpniu tutejsi urolodzy przeprowadzili pierwsze operacje prostatektomii z wykorzystaniem sprzętu robotycznego Da Vinci. Operacje z wykorzystaniem robota przeprowadzają także tutejsi ginekolodzy operacyjni.

Zajmujące trzecie miejsce Śląskie Centrum Chorób Serca w Zabrzu to jeden z wiodących ośrodków kardiochirurgicznych i transplantacyjnych w tej części Europy. W czasach Covid-19 umiejętności tutejszych specjalistów są szczególnie cenione. To tutaj odbył się przeszczep u mężczyzny, u którego covid całkowicie zniszczył płuca. Podłączony pod aparaturę ECMO w szpitalu Uniwersyteckim w Krakowie, został przewieziony właśnie do ośrodka w Zabrzu.