Wybory na Grenlandii: Mieszkańcy stawiają na utrzymanie związku z Danią

Wybory do parlamentu Grenlandii wygrała opozycyjna partia Demokraatit, która opowiada się za wolnym dochodzeniem do niepodległości wyspy cieszącej się obecnie autonomią w ramach królestwa Danii.

Aktualizacja: 12.03.2025 05:56 Publikacja: 12.03.2025 05:24

Uprawnionych do głosowania na Grenlandii było nieco ponad 40 tys. osób

Uprawnionych do głosowania na Grenlandii było nieco ponad 40 tys. osób

Foto: REUTERS/Marko Djurica

arb

Po przeliczeniu ponad 90 proc. głosów wiadomo, że Demokraatit uzyskała poparcie rzędu 29,9 proc. i to jej lider, Jens-Frederik Nielsen, będzie próbował sformować rząd.

Wybory na Grenlandii: Partia chcąca szybkiej niepodległości zajęła drugie miejsce

Zwycięzcy wyborów znacznie poprawili wynik w stosunku do 2021 roku, gdy partia ta uzyskała poparcie 9,1 proc. głosów. Demokraatit to powstała w 2002 roku partia centroprawicowa, ostrożnie podchodząca do kwestii niepodległości Grenlandii i popierająca utrzymanie związku wyspy z Danią.

- Mieszkańcy chcą zmiany... Chcemy więcej biznesu, aby sfinansować nasz dobrostan – powiedział Nielsen, były minister przemysłu i surowców, po ogłoszeniu zwycięstwa jego partii w wyborach. - Nie potrzebujemy niepodległości jutro, chcemy stworzyć jej dobre podstawy – dodał.

Czytaj więcej

Wybory na Grenlandii. Głos mieszkańców wyspy będzie odpowiedzią dla Trumpa

Proniepodległościowa partia Naleraq uzyskała 24,5 proc. głosów. To ugrupowanie opowiada się za szybką drogą do niepodległości. Partia ta zapowiadała, że będzie chciała doprowadzić do rozpisania referendum ws. niepodległości przed upływem czteroletniej kadencji nowego parlamentu.

Partia obecnego premiera, Inuit Ataqatigiit, również opowiadająca się za niepodległością, choć nie tak szybką, jakiej chce Naleraq, uzyskała ok. 21 proc. głosów i zajęła w wyborach trzecie miejsce. Wraz z koalicyjną Siumut partia ta uzyskała 36 proc. głosów, podczas gdy w 2021 roku obie partie zdobyły poparcie rzędu 66,1 proc.

Wybory na Grenlandii skupiły na sobie uwagę światowej opinii publicznej ze względu na wypowiedzi Donalda Trumpa. Prezydent USA wielokrotnie podkreślał, że ze względu na bezpieczeństwo Stanów Zjednoczonych Grenlandia powinna stać się ich częścią. Tuż przed wyborami Trump pisał w serwisie Truth Social, że popiera prawo Grenlandczyków do samostanowienia i powtórzył, że chętnie włączyłby Grenlandię do Stanów Zjednoczonych. Dotychczasowy premier Grenlandii, Múte Bourup Egede, wielokrotnie podkreślał jednak, że Grenlandia nie jest na sprzedaż, a jej los zależy wyłącznie od mieszkańców wyspy. 

Uprawnionych do głosowania w wyborach było ok. 40,5 tys. mieszkańców Grenlandii.

Mieszkańcy Grenlandii mają prawo ogłosić niepodległość w referendum

Grenlandia jest byłą duńską kolonią, a od 1953 roku częścią terytorium Danii. W 1979 roku wyspa zyskała autonomię - wtedy też doczekała się parlamentu. W 2009 roku mieszkańcy Grenlandii uzyskali prawo do ogłoszenia niepodległości w drodze referendum, które jednak, jak dotąd, nie było rozpisane. Przed ogłoszeniem niepodległości Grenlandczyków powstrzymuje obawa o obniżenie standardu życia w sytuacji, w której wyspa nie będzie mogła liczyć już na pomoc finansową duńskiego rządu.

Grenlandia (MAPA)

Grenlandia (MAPA)

Foto: PAP

W czasie ostatniej debaty przed wyborami liderzy pięciu największych grenlandzkich partii zgodnie podkreślali, że nie ufają Trumpowi. - Próbuje na nas wpłynąć. Mogę zrozumieć, że obywatele czują się niepewnie – mówił Erik Jensen, lider współtworzącej rząd partii Siumut.

Ze styczniowego sondażu wynikało, że większość Grenlandczyków opowiada się za niepodległością - różnią się jednak co do tego kiedy należy ją ogłosić.

Grenlandia dysponuje znaczącymi zasobami surowców naturalnych, w tym m.in. metali ziem rzadkich, jednak ich wydobycie prowadzone jest w ograniczonym zakresie m.in. ze względu na obawy o skutki dla środowiska naturalnego.

Lokalizacja potencjalnych złóż mineralnych i potencjalnych zasobów naturalnych Grenlandii

Lokalizacja potencjalnych złóż mineralnych i potencjalnych zasobów naturalnych Grenlandii

Foto: PAP

Trump kusił Grenlandczyków miliardowymi amerykańskimi inwestycjami w przypadku włączenia Grenlandii do USA. Premier Egede w niedawnym wywiadzie zarzucił mu jednak brak szacunku dla Grenlandczyków i wyraził gotowość do współpracy z innymi partnerami. Również premier Danii Mette Frederiksen podkreślała, że wyspa nie jest na sprzedaż.

Po przeliczeniu ponad 90 proc. głosów wiadomo, że Demokraatit uzyskała poparcie rzędu 29,9 proc. i to jej lider, Jens-Frederik Nielsen, będzie próbował sformować rząd.

Wybory na Grenlandii: Partia chcąca szybkiej niepodległości zajęła drugie miejsce

Pozostało jeszcze 94% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Polityka
Holenderski parlament przeciw zwiększeniu wydatków na obronność przez UE
Polityka
Trump znów zaprosi Zełenskiego do Białego Domu? „Pewnie, absolutnie”
Polityka
Jest komentarz Zełenskiego po rozmowach z USA. „Chcę podziękować Trumpowi”
Polityka
Po rozmowach w Dżuddzie. USA wznawiają pomoc wojskową dla Ukrainy
Materiał Promocyjny
O przyszłości klimatu z ekspertami i biznesem. Przed nami Forum Ekologiczne
Polityka
USA na liście krajów obserwowanych. Chodzi o przestrzeganie praw obywatelskich