NIK: Za rządów PiS, od 2018 r., w Polsce wydano wizy 357 tys. obywateli Rosji

Minister spraw zagranicznych nie wykonywał w sposób rzetelny nadzoru nad wykonywaniem funkcji konsularnych, czym naruszył ustawę prawo konsularne - mówił prezes NIK, Marian Banaś, prezentując wyniki kontroli NIK w MSZ.

Publikacja: 10.10.2024 10:33

Marian Banaś

Marian Banaś

Foto: PAP/Tomasz Gzell

arb

- Kontrola zrealizowana przez wydział koordynacji i kontroli doraźnych pod nazwą "Nadzór Ministra Spraw Zagranicznych nad działalnością konsularną" objęła okres od 1 stycznia 2018 roku, do 17 maja 2024 roku – mówił Banaś. - Kontrola wykazała 46 nieprawidłowości w pięciu obszarach – dodał.

- NIK oceniła negatywnie nadzór MSZ nad działalnością konsularną - oświadczył Banaś.

Marina Banaś: Tylko jedna spółka pośrednicząca w wydawaniu wiz mogła zarobić nawet 127 mln złotych

- Wyniki kontroli wskazują, że w MSZ, przynajmniej od listopada 2022 roku do maja 2023 roku, funkcjonował nietransparentny i korupcjogenny mechanizm wpływania na niektórych konsulów RP, w zakresie przyspieszania, rozpatrywania wniosków wizowych i uzyskiwania korzystnych rozstrzygnięć procedury wizowej, w tym rewizji decyzji wizowych i wydawania wiz bez osobistego stawiennictwa aplikantów – tłumaczył prezes NIK.

- Sekretarz stanu w MSZ wielokrotnie przekroczył uprawnienia przynależne na podstawie ustawy prawo konsularne wyłącznie ministrowi – zauważył Banaś. - Wydawanie przez niego wiążących wytycznych konsulom RP, formułowanie zaleceń oraz żądań udzielania informacji i wyjaśnień, w tym w zakresie formułowania rozstrzygnięć, naruszyło ustawę prawo konsularne - zaznaczył.

Czytaj więcej

Cudzoziemiec pod kontrolą. MSZ wprowadza duże zmiany w systemie wizowym

Banaś mówił też, że „co najmniej od października 2021 roku do marca 2023 roku” w MSZ „w sposób niezgodny z prawem protegowano działalność różnych spółek zajmujących się pośrednictwem pracy dla cudzoziemców i pośredniczących w uzyskiwaniu przez nich wiz”.

- Cudzoziemcy, którzy uzyskali zezwolenie na pracę za pośrednictwem tych spółek, otrzymywali wizy poza kolejnością wynikającą z przyjętego w placówce systemu rejestracji. W okresie od stycznia 2018 roku do marca 2024 roku osobom zrekrutowanym przez jedną z grup kapitałowych zajmujących się tego rodzaju działalnością wydano 4 250 wiz. Jeden z konsulów stwierdził m.in. że firma pośrednictwa wizowego za każdego zrekrutowanego pracownika bierze od kilkunastu do 30 tys. zł. To znaczy, że przyjmując jedynie hipotetycznie wyliczenia w maksymalnej wysokości grupa mogła zarobić nawet 127 mln zł - wyliczał Banaś.

1 800

Tylu obywateli Rosji miało uzyskać wizy w Polsce dzięki programowi Poland Business Harbour

Marian Banaś: Od 2018 do 2023 roku cudzoziemcom wydano 6,1 mln wiz

Następnie Banaś mówił, że "sekretarz stanu notatką decyzyjną z 25 sierpnia 2022 roku uruchomił ścieżkę priorytetową od cudzoziemców, pracowników zatrudnionych następnie przy budowie tzw. kompleksu Olefiny III w Płocku, będącego inwestycją grupy Orlen SA, czym naruszył niezależność konsulów". - Nie był to jedyny tego typu przypadek. 30 stycznia 2020 roku, ówczesny dyrektor Departamentu Konsularnego przekazał konsulom RP do stosowania zalecenia dotyczące uproszczonej procedury wizowej wobec cudzoziemców mających podjąć pracy przy inwestycji należącej do grupy Azoty SA. W tym przypadku wnioski wizowe składane były zbiorczo, korespondencyjnie, bez obecności kandydatów. Co szczególnie niepokojące w kontrolowanym okresie, wizy na podstawie oświadczeń o powierzenie wykonywania pracy cudzoziemcowi wydawano obywatelom państw nieuprawnionych do ich otrzymania, w tym obywatelom Federacji Rosyjskiej – mówił też prezes NIK.

Banaś kwestionował też przystąpienie do realizacji Poland Business Harbour „bez jakiejkolwiek podstawy prawnej”. - Był to najprostszy, najszybszy i najtańszy sposób uzyskania wjazdu na terytorium RP i UE, z którego w okresie od 1 marca 2022 roku do 31 grudnia 2023 roku, tj. po wybuchu konfliktu na Ukrainie skorzystało ponad 1 800 obywateli Federacji Rosyjskiej.

- Od 2018 roku do końca 2023 roku cudzoziemcy złożyli łącznie ponad 6,5 mln wniosków wizowych. W wyniku ich rozpatrzenia wydano 6,1 mln wiz, w tym ponad 1,2 mln wiz Schengen. Ponad połowę wszystkich wydanych wiz – 3,4 mln – uzyskali obywatele Ukrainy, jedną czwartą - 1,6 mln – obywatele Białorusi, natomiast 357 tys. obywatele Federacji Rosyjskiej – zakończył wystąpienie Banaś.

- Kontrola zrealizowana przez wydział koordynacji i kontroli doraźnych pod nazwą "Nadzór Ministra Spraw Zagranicznych nad działalnością konsularną" objęła okres od 1 stycznia 2018 roku, do 17 maja 2024 roku – mówił Banaś. - Kontrola wykazała 46 nieprawidłowości w pięciu obszarach – dodał.

- NIK oceniła negatywnie nadzór MSZ nad działalnością konsularną - oświadczył Banaś.

Pozostało 91% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Czym jeździć
Technologia, której nie zobaczysz. Ale możesz ją poczuć
Tu i Teraz
Skoda Kodiaq - nowy wymiar przestrzeni
Polityka
Radosław Sikorski liczy na występ w TV Trwam. I mówi, że Niemcy popełnili błąd
Polityka
Politycy powinni zarabiać więcej? Polacy są w tej sprawie niemal jednogłośni
Polityka
Prawie połowa posłów nie głosowała. Paulina Matysiak usunięta z komisji
Polityka
Wybory kopertowe: Mateusz Morawiecki zostanie pozbawiony immunitetu?