Litwa: Jedyna kobieta w rządzie to Polka

To, że Akcja Wyborcza Polaków na Litwie staje się pełnoprawnym koalicjantem rządu Sauliusa Skvernelisa i ma dostać dwa ważne ministerstwa, w tym MSW, usłyszeliśmy już ponad miesiąc temu. Ale część polityków, zwłaszcza konserwatywnych, nie mogła sobie wyobrazić, że za Służbę Graniczną i policję będzie odpowiadała polska partia, której wytykano łaszenie się do elektoratu o nastawieniu prokremlowskim. Trudno też było oczekiwać, że szefem MSW zostanie Rita Tamašuniene. Wydawało się, że będzie to poseł AWPL Jarosław Narkiewicz.

Zdaniem Aleksandra Radczenki, polskiego publicysty z Wilna, to prezydent Gitanas Nauseda sprzeciwił się mianowaniu Jarosława Narkiewicza na stanowisko szefa MSW, dlatego Akcja Wyborcza Polaków na Litwie postanowiła „zagrać bezpiecznie" i wystawiła szefową swojej sejmowej frakcji. A Narkiewicz zostanie ministrem łączności.

Dowiedz się więcej: Nauseda znokautował rywalkę. Będzie prezydentem

Szef partii Waldemar Tomaszewski mówi dyplomatycznie: „i jedno, i drugie stanowisko jest ważne". – W rządzie nie było kobiet, prezydent sugerował, że powinny być – dodaje w rozmowie z „Rzeczpospolitą".

W poprzednim rządzie Sauliusa Skvernelisa nie było żadnej kobiety, a niedawno, po dwóch kadencjach, z urzędem prezydenckim pożegnała się Dalia Grybauskaite. Polityka litewska znalazła się w rękach samych mężczyzn.

Teoria i praktyka

Jedyną kobietę do rządu wprowadza partia, która podkreśla swój konserwatyzm i przywiązanie do tradycyjnych wartości.

– Nie mówimy jak socjaliści o kwotach i parytetach, ale w praktyce to nasza partia jest pod tym względem powyżej średniej. Spośród ósemki posłów w Sejmie trzy to kobiety, żadna inna frakcja nie może się z nami równać. W czterech samorządach mamy siódemkę wicemerów, z tego aż pięć to kobiety, w tym wicemer stolicy Edyta Tamošiunaite – podkreśla Waldemar Tomaszewski.

– To dobry strzał Tomaszewskiego. Wreszcie kobieta! Po przejrzeniu wpisów internetowych mam wrażenie, że nikt nie ośmieli się tej decyzji krytykować. Wcześniej premier Skvernelis i szef głównej partii Ramunas Karbauskis sugerowali, że nie mają nic przeciwko kobietom, ale nie ma odpowiednich specjalistek, także na stanowisko komisarza unijnego, a wiadomo, że nowa szefowa Komisji Europejskiej dąży do parytetu. To dobra decyzja, trochę pod Brukselę – mówi „Rzeczpospolitej" polski publicysta z Wilna Jacek Komar często krytyczny wobec Tomaszewskiego.

– Sądzę, że będzie dobrym ministrem, jest długo w polityce, ma doświadczenie. No, i bardzo dobrze wygląda, to piękna kobieta – podkreśla w rozmowie z „Rzeczpospolitą" Šarunas Liekis, profesor politologii z Uniwersytetu Witolda Wielkiego w Kownie. – Nie wiemy tylko, w jakim stopniu będzie niezależna od Tomaszewskiego – dodaje.

Uznanie u Litwinów

Rita Tamašuniene, nazwisko panieńskie Sadowska (Sadauskaite), ma 45 lat, pochodzi z miasteczka Mejszagoła, jednego z ważniejszych ośrodków polskości na Wileńszczyźnie, ukończyła litewską szkołę. Zaczynała jako nauczycielka, potem przeszła do pracy w samorządzie rejonu wileńskiego (bez miasta Wilna), gdzie tradycyjnie rządzi AWPL. Od 2012 r. zasiada w Sejmie.

– Tamašuniene cieszy się uznaniem Litwinów, ma umiarkowane poglądy, dobrze zna język litewski, ma doświadczenie polityczne, ostatnio w Zgromadzeniu Parlamentarnym Rady Europy głosowała przeciwko przywróceniu prawa głosu delegacji Rosji, a więc udowodniła swoją lojalność. Z drugiej strony jest bardzo bliską współpracowniczką Waldemara Tomaszewskiego, który od dłuższego czasu lansuje ją jako swego rodzaju atrakcyjną twarz AWPL – mówi „Rzeczpospolitej" Aleksander Radczenko.