Nowe wymogi w zakresie składów i funkcjonowania rad nadzorczych spółek giełdowych wprowadza ustawa z 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym, która weszła w życie już 21 czerwca br. Objęte nią jednostki miały cztery miesiące na dostosowanie się do nowych regulacji, które istotnie wpływają na krajobraz ich funkcjonowania, w szczególności w zakresie roli i pozycji niezależnych członków rad nadzorczych, a także działania komitetów audytu. Zmiany dotyczą nie tylko spółek giełdowych, ale także innych jednostek zainteresowania publicznego.
Ustawa zmierza do zwiększenia znaczenia komitetów audytu. Dotychczas, w przypadku gdy rada nadzorcza liczyła nie więcej niż pięciu członków, komitet audytu mógł nie być powołany, a jego funkcję mogła pełnić cała rada nadzorcza. Od 21 października możliwość ta zostanie ograniczona. Dotychczasowe kryterium liczebności rady nadzorczej zastąpi kryterium skali działalności spółki. Komitet audytu nie będzie musiał być powołany w spółkach, które na koniec danego roku obrotowego oraz na koniec roku obrotowego poprzedzającego dany rok nie przekroczyły co najmniej dwóch z kilku wielkości.
Już na pierwszy rzut oka widać, że nowe kryteria ograniczają możliwość niepowołania komitetu audytu do spółek z sektora MŚP, których liczba na rynku podstawowym Giełdy Papierów Wartościowych pozostaje ograniczona. I tak z dniem 21 października komitety audytu staną się obowiązkowe dla prawie wszystkich spółek giełdowych.
Wprowadzane regulacje to także próba dokonania zmian jakościowych. Ustawa rozszerza katalog kryteriów niezależności, które musi spełniać większość członków komitetu audytu, w tym jego przewodniczący. Biorąc pod uwagę minimalny, trzyosobowy skład takiego komitetu, oznacza to, że co najmniej dwóch członków rady nadzorczej spółki giełdowej musi spełniać nowe, podwyższone kryteria.
Stawiane wymogi nie powinny być obce spółkom giełdowym, ponieważ pochodzą one z załącznika II do zalecenia Komisji Europejskiej z 15 lutego 2005 r. dotyczącego roli dyrektorów niewykonawczych lub będących członkami rady nadzorczej spółek giełdowych i komisji rady (nadzorczej) (2005/162/WE), którego stosowanie zalecały zasady ładu korporacyjnego GPW. Niestety, emitenci często odchodzili od tej zasady. Od 21 października zalecenie przestanie być wyłącznie rekomendacją i będzie musiało zostać wdrożone w życie.