Jak lęk rodzi się w mózgu

Polacy opisują w "Nature" nieznany dotąd mechanizm rodzenia się lęku w mózgu

Publikacja: 20.04.2011 22:01

Jak lęk rodzi się w mózgu

Foto: Fotorzepa, dp Dominik Pisarek

Co piąty człowiek przynajmniej raz w swoim życiu doświadcza jakiejś formy zaburzenia lękowego. Może do tego dojść wskutek traumatycznych wydarzeń. Jak to się jednak dzieje, że pozostawiają one ślad w psychice niektórych ludzi, podczas gdy inni wychodzą z nich obronną ręką. U źródła tego zjawiska leży fakt, że próg wrażliwości na stres jest kwestią bardzo indywidualną.

Naukowcy już wiedzą, od czego to zależy i w jaki sposób można tymi predyspozycjami manipulować. Zidentyfikowali nieznaną dotąd ścieżkę molekularną w mózgu, która odgrywa rolę w reakcji na stresujące zdarzenia. Wyniki badań na ten temat publikuje "Nature". Ich autorami są neurobiolodzy z brytyjskiego Uniwersytetu w Leicester, którzy współpracowali z badaczami z Instytutu Nauki i Technologii w japońskim Nara, oraz z naukowcami z Instytutu Farmakologii PAN w Krakowie.

– Jesteśmy niezwykle podekscytowani tym, co udało się nam ustalić. Nasze prace mogą dać podstawę do opracowania nowych sposobów terapii zaburzeń związanych ze stresem, a nawet do zapobiegania im – cieszy się dr Robert Pawlak, główny ich autor, Polak pracujący w Wielkiej Brytanii. Chodzi o zespół stresu pourazowego i depresję.

Co uczeni ustalili? Pod wpływem stresujących bodźców jądro migdałowate, które zajmuje się w mózgu przetwarzaniem emocji, zwiększa produkcję białka o nazwie neuropsyna. Uruchamia to serię chemicznych zdarzeń, co z kolei prowadzi do zwiększenia aktywności jądra migdałowatego. W konsekwencji dochodzi do włączenia genu (Fkbp5), który skłania organizm do odpowiedzi na stres na poziomie komórkowym.

Naukowcy udowodnili, że tę kaskadę można zatrzymać. Zablokowanie u myszy produkcji neuropsyny pozbawiło je lękowych zachowań. Białko to może regulować wrażliwość na stres.

Neuropsyna została już wcześniej odkryta przez prof. Sadao Shiosaka, współautora badań. Ale dopiero teraz udało się scharakteryzować, na czym polega mechanizm jej działania w kontrolowaniu lęku.

Co piąty człowiek przynajmniej raz w swoim życiu doświadcza jakiejś formy zaburzenia lękowego. Może do tego dojść wskutek traumatycznych wydarzeń. Jak to się jednak dzieje, że pozostawiają one ślad w psychice niektórych ludzi, podczas gdy inni wychodzą z nich obronną ręką. U źródła tego zjawiska leży fakt, że próg wrażliwości na stres jest kwestią bardzo indywidualną.

Naukowcy już wiedzą, od czego to zależy i w jaki sposób można tymi predyspozycjami manipulować. Zidentyfikowali nieznaną dotąd ścieżkę molekularną w mózgu, która odgrywa rolę w reakcji na stresujące zdarzenia. Wyniki badań na ten temat publikuje "Nature". Ich autorami są neurobiolodzy z brytyjskiego Uniwersytetu w Leicester, którzy współpracowali z badaczami z Instytutu Nauki i Technologii w japońskim Nara, oraz z naukowcami z Instytutu Farmakologii PAN w Krakowie.

Nauka
Czy naukowcy potrafią przepowiedzieć przyszłość? Jak przewidzieć kolejną pandemię
Nauka
Zaskakujący eksperyment z dzikimi rybami. „Tak, jakby one nas studiowały, a nie odwrotnie”
Nauka
Wilki same się udomowiły? Ciekawy wynik matematycznej symulacji
Nauka
Zaskakujące odkrycie dotyczące jądra Ziemi. Co dzieje się w środku planety?
Materiał Promocyjny
Konieczność transformacji energetycznej i rola samorządów
Nauka
"Ogromne konsekwencje" decyzji Donalda Trumpa. Wstrzymane badania nad HIV i malarią
Materiał Promocyjny
Sezon motocyklowy wkrótce się rozpocznie, a Suzuki rusza z 19. edycją szkoleń