Zgadnij, co teraz zrobię

Naukowcy potrafią z wyprzedzeniem odczytywać nasze zamiary, podglądając pracę mózgu

Aktualizacja: 06.07.2011 10:41 Publikacja: 06.07.2011 01:46

Zespół Jasona Gallivana analizował aktywność całego mózgu

Zespół Jasona Gallivana analizował aktywność całego mózgu

Foto: UNIVERSITY OF WESTERN ONTARIO

To, o czym myślimy, jest naszą tajemnicą, prawda? A intencje pozostają w ukryciu tak długo, jak długo nie zdecydujemy się obrócić ich w czyn? Nieprawda. Specjaliści potrafią na podstawie analizy aktywności naszego mózgu odczytać, o czym myślimy, i przewidzieć, co zamierzamy za chwilę zrobić.

Badacze z kanadyjskiego Uniwersytetu Zachodniego Ontario mogą nawet zarejestrować tak subtelne różnice jak to, którą ręką sięgniemy po kubek czy w jaki sposób go złapiemy. I to wszystko zanim podejmiemy rzeczywistą akcję. Dowodzą tego eksperymenty prowadzone przez zespół Jasona Gallivana z uniwersyteckiego Centrum Badań nad Umysłem.

Między myślą a działaniem

– To ważny krok w zrozumieniu, w jaki sposób nasz mózg planuje akcje – tłumaczy Gallivan.

Jego zespół przez rok badał grupę ochotników funkcjonalnym rezonansem magnetycznym (fMRI). Ochotników poinstruowano, aby pomyśleli, w jaki sposób chcą chwycić kubek (do wyboru mieli jedną z trzech akcji). Sprawdzając wzór aktywności mózgu, naukowcy mogli na kilka sekund wcześniej ustalić, co zrobi badany człowiek. Wyniki eksperymentu opisali w „Journal of Neuroscience".

Co ciekawe, w przeciwieństwie do obecnie wykorzystywanych systemów „podglądania" pracy mózgu ten jest całkowicie nieinwazyjny. – Neuroobrazowanie pozwala nam się przyjrzeć, w jaki sposób następuje planowanie działania w mózgu, bez konieczności wtykania do niego elektrod – mówi prof. Jody Culham, psycholog z Uniwersytetu Zachodniego Ontario.

Kanadyjczycy dowiedzieli się jeszcze jednego o tym, w jaki sposób ludzki umysł planuje. To nie kwestia pojedynczych neuronów, ale aktywności całych rejonów mózgu i komunikacji między nimi.

Zauważyli to już cztery lata temu specjaliści z Instytutu Maksa Plancka Badań nad Mózgiem w Lipsku. Zespół Johna-Dylana Haynesa przy współpracy naukowców z Londynu i Tokio również próbował przewidzieć zamiary ludzi. To było nawet trudniejsze, bo nie chodziło tym razem o aktywność fizyczną, napinanie mięśni, lecz o czystą myśl. Ochotnicy mieli bowiem obliczyć wynik odejmowania lub dodawania dwóch liczb. To, które działanie matematyczne wybrali, mogli podejrzeć naukowcy.

Niemieccy badacze trochę sobie ułatwili zadanie. Jak iluzjoniści podczas przedstawienia prosili badanych, aby skupili się na tym, o którym działaniu myślą. Dopiero po chwili dwie liczby pojawiały się na ekranie. To pozwalało naukowcom się upewnić, że podglądają umysł, który zamierza wykonać działanie, a nie już podczas obliczeń.

Okazało się, że z kilkunastosekundowym wyprzedzeniem można było przewidywać zamiary badanych osób. I to z dokładnością sięgającą 70 proc.

Aby to osiągnąć, konieczne było zastosowanie specjalnego programu komputerowego śledzącego pracę mózgu. Program trzeba było zaś wcześniej nauczyć, w jaki sposób myśli człowiek. Konieczne było również obserwowanie aktywności całego mózgu, bowiem zamiar rodził się w tzw. korze przedczołowej, ale aby mógł być przekazany do realizacji, musiał zostać „skopiowany" do innego rejonu mózgu.

Komu to służy

– Eksperyment pokazuje, że za intencje nie są odpowiedzialne pojedyncze neurony, ale cała aktywność wielu różnych regionów mózgu – tłumaczy Haynes.

Choć perspektywa maszyn czytających w myślach jest raczej przerażająca, naukowcy przekonują, że ta technologia posłuży szczytnym celom. Na przykład pomoże w konstruowaniu lepszych protez albo da nieco więcej samodzielności osobom sparaliżowanym.

– Umiejętność odczytywania zaplanowanych ruchów na podstawie jedynie sygnałów mózgu przybliża nas do opracowania inteligentnych protez kończyn. To pomoże pacjentom z upośledzeniem ruchu, na przykład osobom z uszkodzeniami rdzenia kręgowego – podkreśla Gallivan.

Masz pytanie, wyślij e-mail do autora p.koscielniak@rp.pl

To, o czym myślimy, jest naszą tajemnicą, prawda? A intencje pozostają w ukryciu tak długo, jak długo nie zdecydujemy się obrócić ich w czyn? Nieprawda. Specjaliści potrafią na podstawie analizy aktywności naszego mózgu odczytać, o czym myślimy, i przewidzieć, co zamierzamy za chwilę zrobić.

Badacze z kanadyjskiego Uniwersytetu Zachodniego Ontario mogą nawet zarejestrować tak subtelne różnice jak to, którą ręką sięgniemy po kubek czy w jaki sposób go złapiemy. I to wszystko zanim podejmiemy rzeczywistą akcję. Dowodzą tego eksperymenty prowadzone przez zespół Jasona Gallivana z uniwersyteckiego Centrum Badań nad Umysłem.

Pozostało jeszcze 83% artykułu
Nauka
Czy naukowcy potrafią przepowiedzieć przyszłość? Jak przewidzieć kolejną pandemię
Nauka
Zaskakujący eksperyment z dzikimi rybami. „Tak, jakby one nas studiowały, a nie odwrotnie”
Nauka
Wilki same się udomowiły? Ciekawy wynik matematycznej symulacji
Nauka
Zaskakujące odkrycie dotyczące jądra Ziemi. Co dzieje się w środku planety?
Materiał Promocyjny
Konieczność transformacji energetycznej i rola samorządów
Nauka
"Ogromne konsekwencje" decyzji Donalda Trumpa. Wstrzymane badania nad HIV i malarią
Materiał Promocyjny
Sezon motocyklowy wkrótce się rozpocznie, a Suzuki rusza z 19. edycją szkoleń