Genetyka lewej ręki

Biologiczne przyczyny leworęczności zbadał międzynarodowy zespół naukowców.

Publikacja: 13.09.2013 01:04

Genetyka lewej ręki

Foto: AFP

– Leworęczność jest wynikiem połączonego działania genów, środowiska i uwarunkowań kulturowych – mówi William Brandler z Uniwersytetu Oksfordzkiego, który brał udział w tych badaniach. – Te same geny biorą udział w rozwoju organizmu od zarodka do uformowanego organizmu z rozwiniętą prawą i lewą stroną ciała.

Ale dotąd nie udało się rozszyfrować, które dokładnie geny i jaki mechanizm odpowiada za to, że prawe bądź lewe kończyny są znacznie sprawniejsze. Tak wyraźne zróżnicowanie istnieje tylko u człowieka. Ocenia się, że praworęczni stanowią 90 proc. populacji.

Sprawą zajęli się naukowcy z uniwersytetów Oksfordu, Bristolu i St. Andrews oraz Wellcome Trust a także Max Planck Society. Wykorzystano bazę danych genetycznych zebranych od ponad 14 tys. rodzin w ramach programu ALSPAC w latach 90. ubiegłego wieku. Naukowcy poszukiwali genów, których aktywność była statystycznie powiązana z występowaniem leworęczności u dzieci.

Jak informują na łamach „PLOS Genetics", najsilniejszy związek występował między leworęcznością a genem PCSK6. Zakłócenia jego funkcjonowania u zwierząt powodują liczne deformacje budowy ciała. Myszy mogą mieć np. serca po prawej stronie, a wątrobę po lewej stronie ciała.

To nie oznacza jednak, że odpowiedzialny za defekty PCSK6 jest jedynym „genem leworęczności". Do powstania tej cechy niezbędne jest funkcjonowanie całej siatki genów. – Podobnie jak ze wszystkim, co dotyczy zachowania człowieka, również w tym przypadku natura i środowisko idą ręka w rękę – dodaje Brandler.

W 2007 roku inny zespół z Oksfordu ogłosił, że za leworęczność odpowiada gen o nazwie LRRTM1, który wiązany jest również z wzrostem ryzyka zachorowania na schizofrenię.

Nauka
Etiopskie kazania. Nieznane karty z historii zakodowane w starożytnym języku
Nauka
Niezwykły fenomen „mlecznego morza”. Naukowcy bliżej rozwiązania zagadki
Nauka
„Wpływ psów na środowisko jest bardziej zdradliwy niż się uważa”. Nowe wyniki badań
Nauka
Zanika umiejętność pisania. Logika i gramatyka zaczynają przerastać młode pokolenie
Materiał Partnera
Konieczność transformacji energetycznej i rola samorządów
Nauka
Kwietniowa pełnia już wkrótce. Kiedy Różowy Księżyc rozświetli niebo?