Wiemy, o czym teraz myślisz

Dzięki badaniom aktywności mózgu naukowcy mogą podglądać proces formowania i przywoływania wspomnień

Publikacja: 12.03.2010 00:21

Odkrycie naukowców pozwoli skuteczniej walczyć z alzheimerem i innymi zaburzeniami pamięci

Odkrycie naukowców pozwoli skuteczniej walczyć z alzheimerem i innymi zaburzeniami pamięci

Foto: FPM

Opis badań specjalistów z University College London brzmi jak fragment powieści science fiction. Korzystając wyłącznie z nieinwazyjnego badania mózgu, udało im się odczytać, jakie wspomnienia ma przed oczami człowiek. Pierwszy raz można było tak precyzyjnie śledzić, o czym myślą badani ludzie.

Co ciekawe, podczas tych badań stwierdzono, że do odczytywania wspomnień wystarczy niewielki obszar ludzkiego mózgu zwany hipokampem.

Technika ta umożliwi nie tylko lepsze zbadanie procesów rządzących pamięcią, ale również może pomóc w walce z takimi chorobami jak alzheimer. Będzie także możliwe skuteczniejsze wykrywanie kłamstw i prowadzenie przesłuchań.

[srodtytul]Trzy filmy i komputer[/srodtytul]

– Udało nam się znaleźć w aktywności mózgu sygnały charakterystyczne dla pamięci epizodycznej – tłumaczy prowadząca testy prof. Eleanor Maguire. – Odkryliśmy, że nasza pamięć jest reprezentowana w hipokampie. A teraz, gdy już to wiemy, możemy zbadać, w jaki sposób wspomnienia są przechowywane i zmieniają się w czasie.

W eksperymencie wzięło udział dziesięcioro ochotników. Każdemu pokazano trzy krótkie filmy z typowymi scenkami z życia. Na przykład w jednym z filmów kobieta wypijała kawę, a następnie wyrzucała papierowy kubek do kosza. W innym aktorka wrzucała do skrzynki list znaleziony w torebce.

Następnie ludzi zbadano funkcjonalnym rezonansem magnetycznym (fMRI) pozwalającym na bieżąco sprawdzać, które części mózgu są w danej chwili najbardziej aktywne. Ochotników poproszono, aby przypomnieli sobie dowolnie wybrany film. Wyniki obserwacji pracy mózgu przesłano do komputera. Po analizie obrazów maszyna trafnie przewidywała, o której scenie myślał badany.

– Algorytm poprawnie przewidywał, o którym filmie myślał w danej chwili człowiek – podkreśla Martin Chadwick, jeden z autorów badań. – A to sugeruje, że wspomnienia są przechowywane, nagrywane, według standardowego wzorca.

Zadanie dla komputera było tym trudniejsze, że filmy były do siebie dość podobne – przedstawiały kobietę, widok ulicy. I trwały po 7 sekund.

Już wcześniej naukowcy zajmujący się funkcjonowaniem mózgu wiedzieli, że to właśnie hipokamp odgrywa decydującą rolę w uczeniu się, formowaniu pamięci długoterminowej (epizodycznej). Dlatego zespół badaczy i tym razem koncentrował się na obserwacji hipokampu i jego bezpośredniego otoczenia. Ale okazało się, że najlepsze wyniki system odczytywania wspomnień uzyskuje podczas obserwacji wyłącznie tej jednej struktury w mózgu.

[srodtytul]Działanie w pamięci[/srodtytul]

Dla każdego z badanych te „ślady” w mózgu były nieco inne, jednak u wszystkich zaobserwowano także zdumiewające podobieństwa w aktywności umysłu – podkreślają naukowcy na łamach „Current Biology”.

– Teraz, gdy już mamy lepszy obraz tego, jak przechowywane są wspomnienia, możemy próbować zbadać, jak wpływają na nie czas, proces starzenia się czy uszkodzenia mózgu – tłumaczy prof. Maguire.

Ten sam zespół prowadził już podobne badania, tyle że znacznie prostsze – badano pamięć przestrzenną umożliwiającą orientację w otoczeniu. – Nasze wcześniejsze testy dotyczyły podstawowej formy pamięci – mówi badaczka. – Ale znacznie ciekawsze jest spojrzenie na pamięć epizodyczną – na złożoną pamięć codziennych zdarzeń, która zawiera informacje o tym, kim jesteśmy, co robimy i jak się czujemy.

[i]masz pytanie, wyślij e-mail do autora

[mail=p.koscielniak@rp.pl]p.koscielniak@rp.pl[/mail][/i]

Nauka
Zaskakujący eksperyment z dzikimi rybami. „Tak, jakby one nas studiowały, a nie odwrotnie”
Nauka
Wilki same się udomowiły? Ciekawy wynik matematycznej symulacji
Nauka
Zaskakujące odkrycie dotyczące jądra Ziemi. Co dzieje się w środku planety?
Nauka
"Ogromne konsekwencje" decyzji Donalda Trumpa. Wstrzymane badania nad HIV i malarią
Materiał Promocyjny
Współpraca na Bałtyku kluczem do bezpieczeństwa energetycznego
Nauka
Naukowcy: Olbrzymi podwodny wulkan może wybuchnąć przed końcem 2025 roku
Materiał Promocyjny
Sezon motocyklowy wkrótce się rozpocznie, a Suzuki rusza z 19. edycją szkoleń