12 maja 1817 r. w Warszawie powstała Giełda Kupiecka – pierwsza giełda papierów wartościowych w Polsce. Ustanowiono ją na mocy wydanego miesiąc wcześniej postanowienia namiestnika Królestwa Polskiego gen. Józefa Zajączka o „zaprowadzeniu giełdy w Warszawie".
Skromne początki
Na warszawskiej Giełdzie Kupieckiej w pierwszych latach jej funkcjonowania handlowano jedynie walutami, wekslami oraz towarami. W październiku 1826 r. pojawiły się na niej pierwsze publiczne papiery wartościowe – listy zastawne Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego. Rynkiem zarządzali Starsi Giełdy, czyli przedstawiciele gildii kupieckiej. To oni utrzymywali porządek podczas sesji, zbierali informacje od maklerów o kursach weksli i zagranicznych walut oraz o zawartych transakcjach. Informacje te ogłaszali w cedule giełdowej wydawanej pod nazwą „Tabella Kursów Wexlów i Pieniędzy" ukazującej się w poniedziałki i czwartki (biuletyn z cenami towarów wychodził w środę). Sesja giełdowa odbywała się między 12.00 a 13.00, a wstęp na giełdę był zamknięty dla kobiet „a to ze względu na przyzwoitość, której wśród natłoku giełdowego nietrudno można by ubliżyć". Transakcje musiały być zawierane poprzez maklerów. By zyskać uprawnienia do wykonywania tej pracy, kandydat musiał skończyć 24 lata, potrafić czytać i pisać po polsku, przez co najmniej cztery lata wcześniej pracować jako kupiec lub bankier, złożyć przysięgę i uiścić opłatę. Grami giełdowymi zajmowali się również tzw. agenci pokątni, którzy zwykle odgrywali rolę pośredników przy zleceniach składanych maklerom. Pierwsza siedziba giełdy znajdowała się w Pałacu Saskim (stał przy obecnym placu Piłsudskiego, został zniszczony w trakcie II wojny światowej), a w 1828 r. została przeniesiona do Gmachu Banku Polskiego (przy dzisiejszym placu Bankowym).
Czytaj więcej: Nasz rynek kapitałowy urodził się dwa wieki temu w Warszawie
Nadzór nad giełdą sprawował Prezydent Municypalności i Policji, który m.in. na wniosek Starszych Giełdy ustalał składki na jej utrzymanie. W 1828 r. obowiązki nadzorcze zostały przejęte od miejskich władz przez Bank Polski, czyli bank emisyjny oraz kredytowy dla Królestwa Polskiego. Zmiana nadzorcy prowadzi do znacznego poszerzenia zakresu instrumentów finansowych dostępnych na tym rynku. Pojawiają się na giełdzie m.in. obligacje hipoteczne czy asygnacje skarbowe.
Dalszy rozwój giełdy zostaje mocno wyhamowany przez powstanie listopadowe i skutki jego przegranej. Od końcówki listopada 1830 r. przez rok nie odbywały się sesje na giełdzie. Później rynek musiał mozolnie odbudowywać swoją pozycję. Źle wpływała na rozwój rynku polityka carskich władz, które podejrzliwie traktowały takie rozwiązania, jak spółki akcyjne. Dopiero w kwietniu 1840 r. na giełdzie pojawiają się pierwsze akcje – emisja Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej. Handel akcjami zyskuje jednak na znaczeniu i w 1854 r. ich kursy zaczynają być ustalane codziennie, gdy weksle są notowane dwa razy w tygodniu.