Centralne Biuro Antykorupcyjne przechodzi do historii. Rząd chce uzdrowić służbę

Centralne Biuro Zwalczania Korupcji – tak będzie się nazywała nowa formacja utworzona na zgliszczach CBA. Część jego zdań przejmie ABW i KAS.

Aktualizacja: 19.03.2024 06:09 Publikacja: 19.03.2024 03:00

Centralne Biuro Antykorupcyjne przechodzi do historii. Rząd chce uzdrowić służbę

Foto: CBA

Ruszyły prace Międzyresortowego Zespołu do spraw Opracowania Koncepcji oraz Przygotowania Procesu Likwidacji Centralnego Biura Antykorupcyjnego. Jej szefem został gen. Radosław Kujawa, sekretarz Kolegium do spraw Służb Specjalnych. To doświadczony oficer służb specjalnych. Był m.in. w zarządzie wywiadu Urzędu Ochrony Państwa, kontrwywiadzie UOP i ABW, były dyrektor w Agencji Wywiadu i szef Służby Wywiadu Wojskowego.

Co powstanie w miejsce CBA?

Wstępnie założono, że koncepcja likwidacji CBA ma być gotowa do końca marca. Według naszych informacji założenia są następujące: na wzór CBŚP powstanie Centralne Biuro Zwalczania Korupcji, którym kierować będzie komendant. Część zadań po CBA, te, które dotyczą ścigania przestępstw ekonomicznych, przejmie ABW, a kontrolę oświadczeń majątkowych osób publicznych  Krajowa Administracja Skarbowa.  Zarzuty, że likwidując CBA, nie chcemy walczyć z korupcją, są absolutnie nieprawdziwe. Chcemy uzdrowić służbę, nadać jej nowy impet  zapewnia Jacek Dobrzyński, rzecznik ministra koordynatora służb specjalnych Tomasza Siemoniaka. Likwidacja CBA znalazła się w umowie koalicyjnej podpisanej przez KO, Trzecią Drogę i Lewicę. 

Czytaj więcej

Agenci CBA wciąż nie ułaskawieni. Prezydent Andrzej Duda zwleka z decyzją

W pracach zespołu poza gen. Kujawą będzie brał udział minister finansów i spraw wewnętrznych i administracji, a także koordynator służb specjalnych i szefowie: Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Centralnego Biura Antykorupcyjnego. CBA od lat zarzucano upolitycznienie (jej szefa powoływał premier rządu, a zgodę na odwołanie musiał wydać prezydent), a ostatecznie jej koniec przypieczętowała afera Pegasusa. Zarzucano jej od lat, że ma słabe wyniki.

CBZK pod nadzorem KGP, a nie polityków

Komendant Centralnego Biura Śledczego Policji jest organem policji podległym komendantowi głównemu. Tak samo jak Centralne Biuro Zwalczania Cyberprzestępczości, które powstało w styczniu 2022 r. I taki status będzie miało Centralne Biuro Zwalczania Korupcji. Jej likwidacja nie będzie łatwa  musi zostać stworzona specjalna ustawa, przejść przez parlament, a na koniec musi ją podpisać prezydent Andrzej Duda, który na zmiany się nie godzi. Nowy rząd chciałby CBA zlikwidować do końca tego roku. Jeśli się to nie uda, koalicyjny rząd poczeka z likwidacją do wyborów prezydenckich.

Zapowiedzi dotyczące likwidacji CBA, które w 2006 r. stworzył Mariusz Kamiński (PiS), odbijają się na sytuacji w służbie, która zatrudnia ok. 1,3 tys. osób.  Instytucja jest w tej chwili niewydolna. Dramatyczne braki kadrowe po masowych odejściach, pośpieszne łatanie stanowisk kierowniczych, biurokratyczna zapaść  mówi nam wieloletni funkcjonariusz CBA. Jak pisała kilka miesięcy temu „Rz”, raporty o odejście na emeryturę po zmianie władzy składała głównie kadra kierownicza – z datą z grudnia 2023 r., czyli tylko z miesięcznym okresem wypowiedzenia (ustawa mówi o trzech miesiącach). Chodzi o dyrektorów delegatur, naczelników wydziałów i kierownictwo centrali.

Czytaj więcej

W Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego wzrosną płace. Dodatkowe 89 mln w budżecie

Dużo operacji, niewiele śledztw

Z ostatniego sprawozdania z działalności Biura za 2022 r. (nie ma jeszcze raportu za rok ubiegły) wynika, że delegatury prowadziły 750 spraw operacyjnych, wszczęto 228 postępowań przygotowawczych, w tym w 106 przypadkach śledztwa prowadzono na materiałach własnych, kolejne 122 na materiałach z prokuratury. Zatrzymano 417 osób. Funkcjonariusze CBA prowadzili 155 kontroli, 911 analiz przedkontrolnych oraz 1040 spraw kontrolnych. Zabezpieczono mienie o wartości ponad 232,38 mln zł, ponad 62,7 tys. euro oraz 44,8 tys. dolarów. 

Obecnie CBA prowadzi kilka głośnych spraw  m.in. śledztwo z Prokuraturą Krajową w sprawie korupcji i kupowania dyplomów na Collegium Humanum, aferę wizową, w której zarzuty ma m.in. Piotr Wawrzyk, były wiceminister MSZ.

Ruszyły prace Międzyresortowego Zespołu do spraw Opracowania Koncepcji oraz Przygotowania Procesu Likwidacji Centralnego Biura Antykorupcyjnego. Jej szefem został gen. Radosław Kujawa, sekretarz Kolegium do spraw Służb Specjalnych. To doświadczony oficer służb specjalnych. Był m.in. w zarządzie wywiadu Urzędu Ochrony Państwa, kontrwywiadzie UOP i ABW, były dyrektor w Agencji Wywiadu i szef Służby Wywiadu Wojskowego.

Co powstanie w miejsce CBA?

Pozostało 89% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Służby
Rosjanie planowali zamach na Zełenskiego w Polsce? Polak z zarzutami
Służby
Dymisje w Służbie Ochrony Państwa. Decyzję podjął minister Marcin Kierwiński
Służby
Akcja ABW w sprawie działalności szpiegowskiej na rzecz Rosji. Oskarżony obywatel RP
Służby
Ministerialna kontrola w Służbie Ochrony Państwa. Wyniki niejawne
Służby
Cała prawda o Pegasusie. Jak działał, jakich materiałów dostarczał, kogo podsłuchiwano?