Rz: Czy w sytuacji, gdy pracownikowi zostaje wymierzona kara pieniężna, a jego wynagrodzenie jest minimalne, można w ogóle ją zastosować?
Anna Wijkowska: Nie ma przeszkód do zastosowania kary pieniężnej z tego powodu. Art. 871 § 1 pkt 3 k.p. określa bowiem kwotę wolną od potrąceń kar pieniężnych udzielonych pracownikowi w wysokości 90 proc. wynagrodzenia minimalnego za pracę, przysługującego z tytułu zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy, po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne i zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych. Zatem co do zasady karę pieniężną można zastosować także wobec pracownika otrzymującego wynagrodzenie minimalne. Dopuszczalne jest wówczas potrącenie z jego pensji do 10 proc. przysługującego mu wynagrodzenia minimalnego netto.
Jakie wynagrodzenie jest podstawą do naliczenia kary pieniężnej, jeśli pensja pracownika składa się z kilku różnych składników?
Do ustalenia wysokości jednodniowego wynagrodzenia, w wysokości którego może zostać wymierzona kara pieniężna, należy stosować zasady właściwe do ustalania ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy (§ 2 ust. 1 pkt 10 rozporządzenia z 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych i innych należności przewidzianych w k.p.). Oznacza to, że składniki wynagrodzenia określone w stawce miesięcznej w stałej wysokości uwzględnia się w wysokości należnej pracownikowi w miesiącu, w którym został ukarany. Składniki przysługujące za okresy nie dłuższe niż miesiąc, tzw. zmienne miesięczne, przyjmuje się w średniej wysokości wypłaconej w okresie trzech miesięcy poprzedzających miesiąc ukarania. Natomiast składniki przysługujące za okresy dłuższe niż miesiąc, wypłacone w okresie 12 miesięcy przed ukaraniem, uwzględnia się w średniej wysokości z tego okresu. Dzieląc uzyskane w ten sposób miesięczne wynagrodzenie przez współczynnik urlopowy, otrzymujemy stawkę jednodniowego wynagrodzenia pracownika, w której można wymierzyć karę pieniężną.
Jeśli przewinienie i nieusprawiedliwiona nieobecność, np. godzin- na, miała miejsce w tym samym dniu, czy pracodawca może nało- żyć z tego tytułu karę w wysokości pensji za jeden czy dwa dni?