Od kilku miesięcy obowiązują nowe zasady wnoszenia kasacji przez ministra sprawiedliwości-prokuratora generalnego. Na czym polegają takie kasacje? - pytała Ewa Usowicz gościa czwartkowego programu #RZECZoPRAWIE.
Kasacja jest nadzwyczajnym środkiem zaskarżenia od wyroku sądu II instancji. Mogą składać ją strony postępowania karnego, a taką specjalną kasację także prokurator generalny - minister sprawiedliwości i rzecznicy: praw obywatelskich i praw dziecka. Jest jednak różnica między kasacją prokuratora regionalnego czy okręgowego a kasacją prokuratora generalnego. Prokurator generalny składa kasację w zakresie uchybień z art. 439 kodeksu postępowania karnego, czyli bezwzględnych przyczyn odwoławczych oraz rażącego naruszenia prawa, które miało istotny wpływ na rozstrzygniecie. Kasacja prokuratora generalnego przysługuje od każdego prawomocnego orzeczenia sądu. W przypadku prokuratora regionalnego czy okręgowego są pewne ograniczenia ustawodawcy. A pewna nowością od 15 kwietnia 2016 r. jest możliwość wniesienia kasacji od kary, od rażącej niewspółmierności kary w przypadku zbrodni.
W nowym trybie została już złożona pierwsza kasacja. Dotyczyła wysokości kary orzeczonej w sprawie o zabójstwo. Sąd I instancji orzekł karę dożywotniego więzienia, a sąd II instancji zmienił orzeczenie i wymierzył karę 15 lata więzienia [pisaliśmy o tym w artykule: „Precedensowa kasacja Zbigniewa Ziobry ws. zbyt niskiego wyroku za zabójstwo" – red].
Czy będą następne kasacje prokuratora generalnego dotyczące niewspółmierności kary? Z pewnością. Prokurator generalny otrzymuje ostatnio bardzo dużo wniosków o takie kasacje od prokuratorów regionalnych czy okręgowych, a także od osób niezadowolonych z wysokości orzeczonej kary. Trudno jednak ocenić, czy takich kasacji prokuratora generalnego będzie dużo, nowe zasady funkcjonują bowiem zbyt krótko, żeby to przewidzieć. Nie ma jednak możliwości, by kasacje prokuratora generalnego zatkały Sąd Najwyższy.
W jakich sprawach najczęściej składane są kasacje? Prokurator generalny ma możliwość wnoszenia kasacji także od wyroku sądu I instancji. I korzysta często z tej możliwości, przy czym często takie kasacje dotyczą pomyłek, np. sąd orzeka karę łączną i źle ja obliczył.