Finanse nowej generacji

Trwająca na naszych oczach rewolucja cyfrowa odmienia po kolei poszczególne sektory gospodarki. Aplikacje mobilne i dostęp do szybkiego internetu towarzyszą nam już w zasadzie na każdym kroku.

Niewiele branż rozwija się w takim tempie jak rynek technologii finansowych. Na ich styku powstają tzw. fintechy, czyli firmy technologiczne IT, wchodzące coraz szerzej w obszar usług finansowych.

Nowe projekty pojawiają się przede wszystkim w obszarze platform pożyczkowych i crowdfundingowych oraz technologii blockchain. W silnie rosnącym trendzie ciągle utrzymują się płatności. W tym segmencie działa ponad 25 proc. wszystkich fintechów.

Polska w czołówce

Mówiąc o fintechach, koniecznie trzeba podkreślić specyfikę polskiego rynku usług finansowych. Krajowy sektor bankowy należy bowiem do najbardziej zaawansowanych technologicznie na świecie, a sami Polacy – szczególnie młodsze pokolenia – charakteryzują się bardzo szybkim tempem adopcji nowatorskich rozwiązań.

W naszym kraju działa już około setki podmiotów specjalizujących się w nowych technologiach w finansach. Według raportu opracowanego przez FinTech Poland i Obserwatorium.biz najliczniejszą i najdojrzalszą grupą tej branży są przedsiębiorcy wyspecjalizowani w obszarze płatności elektronicznych oraz platform finansowych. Ale technologie silnie obecne są także w analizie danych i uczeniu maszynowym.

Liczba aktywnych użytkowników bankowości mobilnej szybko rośnie. Przekracza ona już 6,3 mln osób, a liczba aktywnych użytkowników bankowości internetowej wyniosła 13,5 mln osób. Duża popularność bankowości mobilnej i internetowej wynika zarówno z otwartości polskiego społeczeństwa na innowacje, jak i z wysokiej dynamiki rozwoju polskich systemów transakcyjnych.

Dobrym przykładem są płatności zbliżeniowe. Według raportu PwC „Sektor finansowy coraz bardziej #fintech" Polska należy do grupy dziesięciu czołowych państw świata przodujących w tego rodzaju rozwiązaniach. Poza Polską do ścisłej czołówki światowej należą tylko dwa inne kraje starego kontynentu – Wielka Brytania oraz Szwecja. Ostatnie dostępne dane wskazują, że Wielka Brytania, choć znacznie lepiej ubankowiona i posiadająca około 70 proc. więcej ludności niż Polska, realizuje porównywalną nominalnie liczbę transakcji bezstykowych w ciągu miesiąca. Jednak Polacy deklasują Brytyjczyków w adaptacji tego rodzaju płatności wykonując ponad 3-krotnie więcej transakcji bezstykowych w przeliczeniu na liczbę wydanych kart do przeprowadzania takich transakcji.

Jest to efekt bardzo wysokiej akceptacji nowych technologii płatniczych wśród Polaków, zarówno na poziomie konsumentów, dostawców infrastruktury płatniczej i jej operatorów.

Bank w smartfonie

Innym przykładem szybkiej adaptacji nowych technologii jest bankowość mobilna. PwC wskazuje, że aż 61 proc. posiadaczy telefonu komórkowego używa aplikacji mobilnej, co jest najwyższym wynikiem w Unii Europejskiej. Polscy użytkownicy wymieniani są w gronie najszybciej przyswajających mobilne technologie. Potwierdza to też technologiczny poziom usług oferowanych przez polskie banki. Konta w chmurze, w pełni mobilna obsługa transakcji, mobilne wpłatomaty to niektóre z usług wyróżniających polskie banki.

Jednym z najważniejszych obszarów rozwoju technologii w finansach są płatności automatyczne, czyli takie, które wykonywane są bez potrzeby każdorazowego wprowadzania danych karty płatniczej lub danych do autoryzacji przelewu. Płatności jednym kliknięciem są obecnie popularyzowane przez znane aplikacje mobilne, jak i samych operatorów płatności. W przypadku zakupów mobilnych komfort i wygoda płatności bywają kluczowe.

Idzie nowe

Dużo uwagi przykuwają też wirtualni doradcy, czyli aplikacje i usługi automatycznie zarządzające środkami klientów instytucji finansowych na podstawie profilu klienta. Roboty-doradcy już dziś obracają miliardami dolarów.

Inną technologią jest blockchain, będący podstawą obrotu kryptowalutami (np. bitcoin). W uproszczeniu działa jak publiczna, zdecentralizowana baza danych o wszystkich transakcjach ułożonych w porządku chronologicznym. Dzięki temu, że każda transakcja kryptowalutą jest rejestrowana, blockchain stanowi weryfikowalne i przejrzyste źródło informacji o historii transakcji. To czyni z tej technologii wymarzone narzędzie dla sektora finansowego. W 2015 r. w firmy rozwijające te technologię zainwestowały m.in. MasterCard, Visa i American Express. Według analityków Greenwich Associates, nakłady inwestycyjne w rozwiązania blockchain w 2016 r. przekroczyły wartość miliarda dolarów. Raport Santander InnoVentures wskazuje z kolei, że popularyzacja blockchaina w sektorze finansowym mogłaby do 2022 r. przynieść bankom oszczędności infrastrukturalne na transakcjach międzynarodowych i handlu papierami wartościowymi od 15 do 20 mld dolarów.

Opinia

Wojciech Rybak, członek zarządu Banku Millennium

Branża finansowa żyje w erze napędzanej innowacjami związanymi z technologią oraz ewolucją obsługi klientów. Polski sektor bankowy znacząco wyróżnia się w świecie ze względu na swoje technologiczne zaawansowanie. Dużą rolę w tej rewolucji odgrywają zmiany zachowań i oczekiwań klientów. Tempo rozwoju branży stymulują także podmioty spoza bankowości, które rozwijają usługi finansowe. Właśnie te czynniki oraz nadchodzące nowe regulacje prawne będą wpływały na kształt instytucji finansowych w przyszłości. Banki pozostaną bankami, a nasze największe aktywa to nasi klienci i relacje z nimi, które nie wynikają jedynie z cech kupionych przez nich produktów, ale z doświadczeń związanych z każdego kontaktu z bankiem. Koncentracja na potrzebach klienta i projektowanie wszystkich rozwiązań pod kątem przyszłych jego doświadczeń to nowy trwały trend, który wpisuje się w coraz szersze możliwości technologiczne. Obserwujemy dynamiczne tempo pojawiania się nowych rozwiązań i innowacji dostarczanych zarówno przez światową branżę fintech, jak i banki, które stawiają na innowacyjność. Docelowy model będzie oparty na współpracy w różnych wymiarach, z wykorzystaniem atutów każdej ze stron. Dzisiaj widzimy różne strategie banków w relacji z fintechami, ale jedna postawa jest wspólna – obserwujemy się nawzajem i analizujemy możliwości. Mamy już przykłady współpracy, przejęć lub – jak w przypadku Banku Millennium – budowy własnych przedsięwzięć z wykorzystaniem wewnętrznych zasobów. Na bazie swoich relacji z klientami i analizy ich potrzeb uruchomiliśmy w banku na zasadzie wewnętrznego startupu cyfrową, intuicyjną, nowocześnie zaprojektowaną i otwartą dla wszystkich platformę zakupową goodie.

Innowacyjność, cyfryzacja, wykorzystanie najnowocześniejszych technologii, które sprawiają, że korzystanie z usług bankowych dla naszych klientów jest łatwe i wygodne, są zapisane w długofalowej strategii banku, a także realizacja własnych, nieszablonowych rozwiązań.

Jerzy Kalinowski, ekspert nowych technologii, telekomunikacji i mediów w KPMG

Inwestorzy są zainteresowani fintechami na całym świecie. Jak pokazują analizy KPMG przedstawione w raporcie „The Pulse of Fintech Q2 2017", w II kwartale 2017 r. fundusze zainwestowały 8,4 mld USD, dwukrotnie więcej niż w poprzednim kwartale. Duży wpływ na to miał fakt, że coraz więcej spółek fintechowych urosło do takiego rozmiaru, że generuje już stabilne przychody i zyski, co przyciągnęło inwestorów typu fundusze private equity, które wchodzą wyłącznie w dojrzałe biznesy. Coraz większą rolę ogrywają również tzw. korporacyjne fundusze inwestycyjne, które dużym korporacjom służą jako wyspecjalizowane wehikuły do inwestowania w startupy interesujące z punktu widzenia strategii całej korporacji. Takie fundusze, które często należą też do grup finansowych, były odpowiedzialne już za 21 proc. wszystkich transakcji w fintechy.

Wyzwaniem dla rozwoju fintechów w Polsce jest zaawansowanie cyfrowe polskich banków, które należą do europejskich liderów bankowości cyfrowej. Polskie banki wdrożyły już wiele innowacyjnych rozwiązań i bardzo aktywnie monitorują też rynek polskich startupów, znacznie wcześniej wyłapując interesujące ich pomysły. W takich warunkach fintechom trudno odnieść komercyjny sukces na polskim rynku i dla nich drogą do sukcesu, rozumianego w tym przypadku jako zbudowanie dużej, samodzielnej firmy, jest wyjście na zewnątrz Polski, na większe rynki usług finansowych w krajach, w których banki są dużo mniej zaawansowane cyfrowo. Rola fintechów w Polsce może wzrosnąć w wyniku pełnego wdrożenia dyrektywy unijnej, tzw. PSD2, która ma na celu otwarcie rynku płatności dla nowych graczy, tworząc dwie nowe usługi: inicjowania płatności i dostępu do informacji o rachunku. Tego rodzaju usługi będą mogli oferować zupełnie nowi gracze, a receptą na odniesienie sukcesu będzie zrozumienie potrzeb konsumentów w cyfrowym świecie i zaoferowanie im usług i sposobu obsługi oferującego najwyższe doświadczenia klienckie, tak żeby wygrać walkę o klienta na bardzo konkurencyjnym rynku.

Szymon Kaczmarek, adwokat w LSW Leśnodorski, Ślusarek i Wspólnicy

Jedną z ciekawszych innowacji w ostatnich latach w dziedzinie płatności jest rozwój bitcoina i innych tzw. walut wirtualnych. Bitcoin jest najpopularniejszą z nich. Dzięki swoim właściwościom stanowi połączenie korzyści dokonywania płatności gotówkowych i elektronicznych. Płatności bitcoinem, podobnie jak gotówką, są anonimowe i nieodwracalne. Posiadacz „portfela" dysponuje publicznym i prywatnym kluczem. Ten pierwszy jest odpowiednikiem numeru rachunku w tradycyjnych płatnościach elektronicznych. Klucz prywatny pełni funkcję PIN. Co ważne, bitcoin oparty jest na technologii blockchain, czyli rozproszonej bazy danych utrzymywanej przez uczestników, którzy się nim posługują, a nie centralną instytucję. Stąd nie jest możliwe zidentyfikowanie osoby posługującej się danym kluczem publicznym. Podobnie jak przy gotówce płatności bitcoinem – po dopisaniu jej do łańcucha transakcji – nie da się odwołać. Z drugiej strony płatności bitcoinem przypominają płacenie pieniądzem elektronicznym. Są szybkie i umożliwiają przesłanie środków do dowolnego miejsca na świecie. Odbiorca w ciągu godziny ma gwarancję ich otrzymania. Zatem technologia bitcoina może stanowić krok naprzód w dziedzinie płatności, łącząc korzyści z posługiwania się gotówką i pieniądzem elektronicznym. Trzeba jednak pamiętać, że bitcoin pieniądzem nie jest.

Trwająca na naszych oczach rewolucja cyfrowa odmienia po kolei poszczególne sektory gospodarki. Aplikacje mobilne i dostęp do szybkiego internetu towarzyszą nam już w zasadzie na każdym kroku.

Pozostało 96% artykułu