14 marca Rada Ministrów zaakceptowała projekt nowelizacji ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych. Opracowana w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji propozycja ma powstrzymać tendencję do nadmiernego zadłużania się jednostek samorządu terytorialnego. W tym celu zwiększa kompetencje kontrolne izb, zmienia zasady powoływania ich szefów, a także pozwala prezesowi Rady Ministrów – w określonych przypadkach – na natychmiastowe zawieszenie organów gmin, powiatów i województw samorządowych.
Rygor wykonalności
Zgodnie z projektem, gdy jeden z organów gminy nie wykonuje swoich zadań przez co najmniej sześć miesięcy albo gdy nie są one w stanie uchwalić wieloletniej prognozy finansowej albo budżetu, mimo opracowania programu naprawczego prezes Rady Ministrów będzie mógł zawiesić wójta, radę albo obydwa te organy. Jednocześnie wprowadzi do takiej gminy zarząd komisaryczny, nadając rozstrzygnięciu nadzorczemu w tej sprawie rygor natychmiastowej wykonalności. Oznacza to, że od dnia wydania takiego zarządzenia kompetencję zawieszonych organów przejmie komisarz.
– To z pewnością dobre rozwiązanie, którego w obowiązujących przepisach ustawy o samorządzie gminnym zdecydowanie brakuje – komentuje Arkadiusz Babczuk z Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. – Zawieszonym organom ma przysługiwać możliwość zaskarżenia takiego rozstrzygnięcia do sądu administracyjnego, który z kolei będzie mógł postanowić o wstrzymaniu jego natychmiastowej wykonalności.
Projekt przewiduje ponadto, że w okresie zawieszenia wójtowi nie będzie przysługiwać wynagrodzenie, a radnym dieta, chyba że sąd rozstrzygnięcie nadzorcze uchyli albo wstrzyma jego natychmiastową wykonalność.
Analogiczne zmiany projekt wprowadza we wszystkich trzech ustawach ustrojowych: o samorządzie gminnym, o samorządzie powiatowym oraz o samorządzie województwa.