Jak zaokrągla się kwoty podatku w deklaracji

Kwoty w deklaracjach zaokrągla się w ten sposób, że końcówki wynoszące mniej niż 50 groszy pomija się, a pozostałe podwyższa się do pełnych złotych. Tak jak każda zasada, ta również ma wyjątki.

Publikacja: 01.02.2016 05:30

Foto: Fotorzepa, Adam Burakowski

Już ponad dziesięć lat w prawie podatkowym obowiązują jednolite zasady zaokrąglania kwot podstawy opodatkowania, podatków, odsetek za zwłokę, opłat prolongacyjnych i oprocentowania nadpłat oraz wynagrodzenia przysługującego płatnikom i inkasentom (dalej łącznie: kwoty w prawie podatkowym). W niniejszym artykule przypomnimy obowiązującą w tym zakresie zasadę ogólną, wyjątki od jej stosowania oraz to, w jaki sposób była modyfikowana przez praktykę i orzecznictwo.

Podstawowa reguła

Zgodnie z art. 63 § 1 ordynacji podatkowej (dalej: o.p.) kwoty w prawie podatkowym zaokrągla się do pełnych złotych w ten sposób, że końcówki kwot wynoszące mniej niż 50 groszy pomija się, a końcówki kwot wynoszące 50 i więcej groszy podwyższa się do pełnych złotych.

PRZYKŁAD

- Jeżeli kwota należnego podatku wyniesie 1000,43 zł, to podatnik, zgodnie z regułami zaokrąglania zobowiązany będzie do zapłaty 1000 zł.

- Jeżeli natomiast kwota należnego podatku wyniesie 1000,50 zł, to podatnik zobowiązany będzie do zapłaty 1001 zł.

Zasady te stosuje się do kwot wykazanych w deklaracjach dotyczących wszystkich podatków, w tym podatku od towarów i usług.

Uiszczane w ratach

Wątpliwości budzi zastosowanie opisanej zasady ogólnej do podatków, które płacone są w ratach. Jak stanowi art. 3 pkt 3 o.p., termin „podatek" oznacza również raty podatków, jeżeli przepisy prawa podatkowego przewidują płatność podatku w ratach. Tym samym, skoro zgodnie z zaprezentowaną wyżej zasadą zaokrągleniu podlegają kwoty podatków, to zgodnie z cytowaną definicją podatku zaokrągleniu powinny też podlegać raty na ten podatek.

Zastosowanie tej zasady do podatku płaconego w ratach może jednak spowodować, że wpłacając wszystkie raty, podatnik zapłaci mniej lub więcej, niż wynosi zobowiązanie podatkowe wynikające np. z decyzji.

PRZYKŁAD

Przyjmijmy, że podatnikowi ustalono w wyniku wydanej decyzji zobowiązanie podatkowe w wysokości 69,50 zł.

Podatnik zobowiązany będzie do zaokrąglenia kwoty podatku do pełnych złotych. Tym samym zobowiązanie wyniesie 70 zł.

Dzieląc tę kwotę na cztery równe raty, podatnik zobowiązany będzie do uiszczenia raty w wysokości 17,50 zł.

Chcąc zaokrąglić tę ratę zgodnie z zasadą ogólną, podatnik byłby zobowiązany do uiszczania comiesięcznej raty w wysokości 18 zł.

Cztery raty w wysokości 18 zł dadzą łącznie 72 zł, tj. o 2 zł więcej, niż wynosi zobowiązanie podatkowe określone decyzją.

Taki stan rzeczy traktuje się jako niedopuszczalny. W tym kontekście należy zwrócić uwagę na pismo dyrektora Departamentu Administracji Podatkowej z 7 lutego 2006 r. (AP13-160/ 8012/548/2006/AA) w sprawie zaokrąglania podatków pobieranych przez jednostki samorządu terytorialnego. Wskazano w nim, że raty podatku rolnego, podatku leśnego oraz podatku od nieruchomości ustalane w decyzji przez organ podatkowy, jak również raty podatku od nieruchomości, podatku rolnego i podatku leśnego wykazywane w deklaracjach składanych przez osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej powinny być ustalone w ten sposób, że kwotę łącznego zobowiązania pieniężnego należy podzielić na odpowiednią liczbę rat wyrażonych w pełnych złotych, z czego rata pierwsza lub ostatnia może być niższa lub wyższa od pozostałych (rata wynikowa).

Mając na uwadze powyższe, wysokość rat w zaprezentowanym wyżej przykładzie kształtować się będzie następująco:

PRZYKŁAD

Jedna z rat jako wynikowa będzie wynosić 16 zł (niższa rata wynikowa), a pozostałe trzy – 18 zł, bądź jedna z rat jako wynikowa będzie wynosić 19 zł (wyższa rata wynikowa), a pozostałe raty – 17 zł.

Z tego względu zagadnienie zaokrąglania rat podatków budzi wątpliwości. Przykładowo w literaturze wskazuje się, że zaokrąglanie rat podatku ze względu na to, że mieszczą się one w definicji podatku, jest nieadekwatne, gdyż suma rat musi bezwzględnie odpowiadać kwocie zobowiązania rocznego ustalonego decyzją bądź wynikającego z deklaracji (por. M. Popławski (red.), „Wymiar i pobór podatków lokalnych", Białystok, 2009).

W doktrynie pojawiają się także głosy, że podatnik nie powinien być w ogóle uprawniony do zaokrąglenia raty podatku. Nie powinno być bowiem możliwe dwukrotne zaokrąglenie – najpierw kwoty podatku, a następne jeszcze raz kwoty rat podatkowych (por. przykładowo Brolik J. (red.), „Ordynacja podatkowa. Komentarz", wyd. V, 2013, komentarz do art. 63 o.p., autor fragmentu: Etel L.).

PRZYKŁAD

Przyjmując tę zasadę za słuszną, w zaprezentowanym wyżej przykładzie podatnik byłby zobowiązany do uiszczenia czterech rat w kwocie 17,50 zł.

Obliczanie i przekazywanie zaliczek

Podobnie jak w przypadku podatków opłacanych w ratach należy mieć na uwadze, że zgodnie z art. 3 pkt 3 o.p. termin „podatek" oznacza również zaliczki na podatek. Tym samym można przyjąć, że ogólna zasada zaokrąglania kwoty podatku do pełnych złotych obejmie również zaliczki na podatek.

Takie podejście jest obecnie przyjęte jako jednolita praktyka. Także interaktywne formularze Ministerstwa Finansów nie przewidują określania zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych (przykładowo deklaracja PIT-4R) czy podatek dochodowy od osób prawnych (CIT-8) inaczej niż w pełnych złotych.

Co ważne, w odniesieniu do podatku dochodowego od osób fizycznych wskazuje się, że zaokrągla się podstawę obliczania zaliczki na podatek dochodowy od wynagrodzeń pracowników (podstawa opodatkowania) oraz należną zaliczkę rozumianą jako zaliczka przekazywana do urzędu skarbowego, tj. po odliczeniu składki na ubezpieczenie zdrowotne oraz kwoty zmniejszającej zaliczkę na podatek, o ile jest ona stosowana (por. postanowienie w sprawie interpretacji prawa podatkowego Urzędu Skarbowego Warszawa-Wola z 14 marca 2007 r., 1440/RPŁ/415/ 31003/ 07).

PRZYKŁAD

Przyjmując powyższą metodologię, przyjmijmy, że zatrudniamy osobę, której wynagrodzenie brutto z tytułu zawartej umowy o pracę wynosi 3000 zł.

W pierwszej kolejności od wynagrodzenia brutto odejmujemy składki ZUS finansowane przez pracownika oraz koszty uzyskania przychodu (dla celów przygotowania niniejszego przykładu uwzględniono standardowe koszty uzyskania przychodu w wysokości 111,25 zł/mies.).

W ten sposób otrzymamy podstawę opodatkowania: 2477,45 zł, do której stosujemy ogólną zasadę zaokrąglania kwot w prawie podatkowym. Tym samym podstawa opodatkowania wyniesie 2477 zł.

Niezależnie od tego obliczamy podstawę wymiaru dla składki zdrowotnej, odejmując od wynagrodzenia brutto składki ZUS finansowane przez pracownika (3000 zł – 411,30 zł).

Następnie obliczamy zaliczkę na podatek (według skali – 18 proc., przy założeniu, że nie przekroczono pierwszego progu podatkowego wynoszącego 85 528 zł) oraz odejmujemy kwotę wolną od podatku w wysokości 46,33 zł.

Zgodnie z zaprezentowanym powyżej stanowiskiem od zaliczki na podatek należy odjąć składkę na ubezpieczenie zdrowotne podlegającą odliczeniu (399,53 zł – 200,62 zł), dzięki czemu otrzymujemy należną zaliczkę na podatek w wysokości 198,91 zł. Kwotę tę należy zaokrąglić zgodnie z zasadą ogólną do 199 zł – to tę kwotę należy wpłacić do urzędu skarbowego.

zaliczka do urzędu skarbowego: 199 zł

W doktrynie pojawia się także odmienne stanowisko, zgodnie z którym w przypadku płacenia podatków w zaliczkach sama kwota zaliczki nie powinna podlegać zaokrągleniu (por. Brolik J. (red.), „Ordynacja podatkowa. Komentarz", wyd. V, 2013, komentarz do art. 63 o.p., autor fragmentu: Etel L.). Zgodnie z tą zasadą dla podatków płaconych w zaliczkach, wyliczając zaliczkę za pierwszy miesiąc roku podatkowego, podatnik w pierwszej kolejności powinien zaokrąglić podstawę opodatkowania, następnie zastosować do niej właściwą stawkę i w ten sposób ustalić kwotę zaliczki. Taki sposób rozliczeń nie znajduje jednak potwierdzenia w praktyce.

Już ponad dziesięć lat w prawie podatkowym obowiązują jednolite zasady zaokrąglania kwot podstawy opodatkowania, podatków, odsetek za zwłokę, opłat prolongacyjnych i oprocentowania nadpłat oraz wynagrodzenia przysługującego płatnikom i inkasentom (dalej łącznie: kwoty w prawie podatkowym). W niniejszym artykule przypomnimy obowiązującą w tym zakresie zasadę ogólną, wyjątki od jej stosowania oraz to, w jaki sposób była modyfikowana przez praktykę i orzecznictwo.

Podstawowa reguła

Pozostało 94% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo karne
Wypadek na Trasie Łazienkowskiej. Nowe, szokujące informacje ws. Łukasza Żaka
Prawo dla Ciebie
Chronili swoje samochody przed powodzią. Policja wzywa ich na komendę. Będą mandaty?
Prawo karne
Ekstradycja Sebastiana M. Pomoże interwencja Radosława Sikorskiego?
Prawo dla Ciebie
Pracodawcy wypłacą pracownikom wynagrodzenie za 10 dni nieobecności
Materiał Promocyjny
Zarządzenie samochodami w firmie to złożony proces
Prawo pracy
Powódź a nieobecność w pracy. Siła wyższa, przestój, czy jest wynagrodzenie